لزوم تعامل بيشتر سينماي ايران با مراكز حوزوي

گزارشي از نظرات دو سينماگر درباره وضعيت سينماي ديني و قرآني

جواد اردكاني، كارگردان سينما و تلويزيون گفت: سينماي قرآني محتاج حمايت جدي و عملي است، والا با شعار هيچ‌گاه شاهد اعتلاي اين گونه نخواهيم بود. توجه سينماي انقلاب به قرآن از شكلي موضوعي برخوردار است كه نمي‌توان به شكل يك جريان بدان نگاه كرد؛ چراكه تنها به شكل موردي مي‌توان آثاري را ديد كه به قرآن توجه دارند، اما كاري كه تا به امروز در سينما ما انجام شده در مقابل عظمت قرآن هيچ است.

وي در گفتگو با خبرگزاري ايکنا افزود: البته اميدوارم فيلم سينمايي «ملك سليمان(ع)» مقدمه‌اي باشد در پرداختن به اين‌گونه توليدات، هر چند كه نبايد توليدات قرآني تنها به روايت قصص اكتفا شود، بلكه مي‌توان مفاهيم و آموزه‌هاي قرآني را نيز مورد توجه قرار داد؛ مضاميني كه در زندگي روزمره ما نيز مي‌تواند ياري‌رسان باشد.

اين سينماگر درباره دلايل ضعف در پرداختن به قرآن در سينما اظهار اكرد: اين رويكرد ضعيف سينما در پرداختن به مفاهيم قرآن را مي‌توان به مديريت بد تعميم داد، چون بخش خصوصي به تنهايي قادر نيست كه به چنين موضوعاتي توجه داشته باشد؛ چرا كه اين توليدات هزينه‌بر است.

اردكاني اضافه كرد: تمام بخش‌هاي دولتي كه در اين زمينه مي‌توانند ياري‌رسان باشند، بايد توجه لازم را داشته باشند كه مردم ما به واسطه چنين توليداتي مي‌توانند به سمت زندگي بهتر هدايت شوند.

كارگردان «نوشدارو» در بخش ديگري از سخنان خود تصريح كرد: نبايد تعاريف را در اينگونه توليدات خيلي تنگ و بسته ارائه داد، چون معتقدم در كارهاي قرآني بايد نگاه ما به اين آثار روح و جوهره مفهوم را دربرگيرد، تا دايره آثاري اينچنين وسعت پيدا كند، البته ممكن است نتوان به اين توليدات لقب كامل قرآني را اعطا كرد، اما حداقل آن اين است كه اين فيلم‌ها سعي داشته‌اند يكي از آموزه‌هاي مد نظر قرآن را به مخاطب منتقل كنند.

كارگردان فيلم «به كبودي ياس» در جواب به اين سؤال كه فيلم قرآني را فيلمساز قرآني مي‌سازد يا سينماي قرآني بيان كرد: با وجود اينكه من معتقدم يك بخشي از سينما كه ابعاد تكنيكي را در بر مي‌گيرد فاقد خصيصه قرآني است، اما يك بخش كه به شخصيت و باورها فيلمساز مربوط مي‌شود بايد با قرآن قرابت داشته باشد، تا اثر بتواند نفوذ كلام بر مخاطب داشته باشد.

وي در ادامه بحث متذكر شد: سينماي قرآني يك مفهوم مجردي نيست كه بتوان منهاي توليدات قرآني از آن تعريفي ارائه داد، بنابراين بايد يكسري فيلم توسط فيلمسازان داراي شرايط ساخته شود تا از دل اين توليدات سينماي قرآني شكل گيرد، در غير اينصورت تعريف ما از اين سينما تنها شكلي آرماني خواهد داشت.

اردكاني كارگردان به نقش مسئولان فرهنگي در اعتلاي فيلم قرآني اشاره كرد و گفت: مديران فرهنگي ما در زمينه توليداتي قرآني طي اين سال‌ها بيشتر سعي كرده‌اند حرف بزنند تا عمل؛ چراكه يك مدير حاضر است جشنواره‌هايي برگزاري كند كه در آن حرف‌هايي درباره سينماي قرآني زده شود ولي هنگامي‌كه بحث كمك براي ساخت چنين كاري به ميان مي‌آيد آن شعارها رنگ مي‌بازد.

وي در پايان خاطرنشان كرد: زماني كه مديران به دنبال عمل فرهنگي باشند تا حرف خيلي زودتر به سينماي مورد نظرمان مي‌رسيم رويكردي كه تا به حال شكل نگرفته است.

عبدالرضا اكبري، بازيگر تلويزيون و سينما درباره وضعيت سينماي ديني گفت: سينماي ايران و به ويژه توليدات ديني نتوانسته رابطه مناسبي با مراكز ديني برقرار كند، زيرا اگر اين ارتباط شكلي مناسب به خود مي‌گرفت مسلماً روند كمي اينگونه توليدات بيش از آن چيزي بود كه ما در اين سي سال شاهد آن بوديم.

سينماي ايران پس از انقلاب راهي را در پيش گرفت كه به وضوح مي‌توان در آن توجهات معنوي را مشاهده كرد، البته نوع نگريستن به مفاهيم ارزشي در آثار مختلف است، به ‌نحوي‌كه در برخي از توليدات اين توجهات شكلي اخلاقي دارد و در بخش‌هاي ديگر مي‌توان پرداخت‌هاي ديني و قرآني را نيز مشاهده كرد.

وي افزود: بايد توجه كرد هنگامي ‌كه از پرداخت‌هاي ديني در سينماي ايران صحبت مي‌شود تنها قصص قرآن مدنظر نيست، بلكه از فيلم‌هايي كه سعي دارند مفاهيم قرآني را مورد توجه قرار دهند مي‌توان معاني استنباط كرد كه از توجهات به اين كتاب آسماني نشئت گرفته باشد.

اين بازيگر ادامه داد: نكته حائز اهميت اينجاست كه كيفيت آثاري كه سعي دارند به قرآن توجه كنند متفاوت است، زيرا كيفيت هر فيلمي متكي به آگاهي فيلمسازش است، اما آنچه كه مهم است گام‌هايي است كه در اين راه برداشته مي‌شود.

اكبري در پاسخ به اين سؤال كه معرفت سينماگر تا چه حد مي‌تواند كيفيت اثر را اعتلا ببخشد؟ گفت: معرفت دروني فيلمساز قادر است كه در ساخت چنين آثاري وي را ياري كند. اين نكته تنها معطوف به توليدات داخلي نيست، بلكه در سينماي جهان نيز معمولاً آثاري مي‌توانند از كيفيت ممتاز برخوردار باشند كه فيلمسازانش از دانش كافي در اين زمينه بهره برده باشند.

بازيگر فيلم «پناهنده» در تكميل توضيح خود بيان كرد: سينماي ايران جدا از مسائل كيفي، نتوانسته رابطه مناسبي با مراكز ديني برقرار كند، زيرا اگر اين ارتباط، شكلي مناسب به خود مي‌گرفت مسلماً روند كمي اينگونه توليدات بيش از آن چيزي بود كه ما در اين سي سال شاهد آن بوده‌ايم، البته راه رهايي از اين نقصان كاستن سوءتفاهمات است تا راه براي همكاري باز شود.

وي در پاسخ به سؤال ديگري مبني بر اينكه فيلمساز مي‌تواند از چنين آثاري (قرآني) براي كسب منفعت مالي نيز بهره برد؟ تصريح كرد: اشكالي ندارد كه يك فيلم ديني يا قرآني اثري پرفروش باشد، اما نكته اساسي اين است كه اينگونه توليدات نبايد با هدف و مقاصد مالي توليد شود، ولي بايد سعي كرد كه فيلمي خوش‌ساخت در اين زمينه ساخت كه بتواند در گيشه نيز موفق باشد.

اين بازيگر متذكر شد: ذكر اين نكته را نيز ضروري مي‌‌دانم كه انقلاب به خودي خود توانست فضايي باشد تا فيلمسازان جوان در آن پرورش يابند. نمونه بارز اين ادعا را مي‌توان در آثار فيلمسازاني چون؛ مجيدي، حاتمي‌كيا، ملا‌قلي‌پور، ميركريمي و ... مشاهده كرد كه در اين سي سال توانسته‌اند با آثار خود ارزش‌هاي ديني را مورد توجه قرار دهند.

درباره عملكرد دولت در اعتلاي آثار قرآني در سينماي ايران نيز بايد گفت كه مسئولان فرهنگي سعي كرده‌اند تا آنجا كه ممكن است مضامين قرآني را در برنامه‌هاي خود جاي دهند، اما به دليل تعويض زياد مديريت‌ها، معمولاً برنامه‌ها به شكلي كامل اجرا نشده است.

وي در پايان خاطرنشان كرد: سينماي ايران راهي را پيش گرفته كه با تمام كمبودهاي موجود اما سينمايي ارزشمند است كه اخلاقيات در آن جايگاهي ويژه دارد، بنابراين تا آنجا كه ممكن است بايد از چنين سينمايي حمايت كرد.

شنبه 27 مهر 1392 - 15:27

از اين نويسنده يا گزارشگر

*نام:
*ايميل:
نظر شما:

* اختياری