كتاب
ضياء آراسته
روزگار گرشاسب/گزيده گرشاسبنامه حكيم اسدي طوسي/گزيده داستانها منظوم فارسي /2
به كوشش : يوسفعلي ميرشكاك
چاپ و شمارگان :اول 91- 1500 نسخه
ناشر : شركت سهامي كتابهاي جيبي وابسته به موسسه انتشارات اميركبير
مقدمه ، گزيده گرشاسبنامه ، به دنيا آمدن پسر جمشيد ،پادشاهي شيدسب ، به دنيا آمدن گرشاسب ،آمدن ضحاك به مهماني اثرط و ديدن گرشاسب ، هنرنمايي گرشاسب در پيش ضحاك ، رفتن گرشاسب به نزد ضحاك ، پاسخ گرشاسب به نزد بهود ، رزم گرشاسب و مبتر ، رزم چهارم گرشاسب با هندوان ،گرشاسب و برهمن ، جنگ گرشاسب با سگسار ، ديدن گرشاسب دخمه سيامك را ،آمدن دختر قيصر به ديدار گرشاسب ، رفتن گرشاسب به درگاه شام روم وكمان كشيدن ،پند دادن اثرط گرشاسب را و همچنين رفتن گرشاسب با نريمان به توران عناوين اصلي كتاب حاضر را تشكيل ميدهد. شركت سهامي كتابهاي جيبي در پيشگفتار خود بيان ميكند كه بيگمان جايگاه واقعي انسان را دانايي و انديشهاش مشخص ميسازد. اين ناشر ميافزايد هر قدر كه دانش و تعريف انسان از خود ، هستي و هستيبخش دقيق و كامل باشد و بتواند سلوكي روشمند و منشي درپيوسته بامدار هستي ،براي خود استوار كند ،توانسته آيينه جان را در برابر تابش خورشيد حقيقت وجود پيراستهتر و شفافتر سازد و شعاع بيشتري از حقيقت را بازتاب دهد و اين جايگاه جز براي دانايان و انديشهوران نيست.
ناشر كتاب حاضر بيان ميكند كه از ميان گنجنامههاي سترگ پارسي گويان وسخن سرايان ايران زمين ،بيگمان منظومههاي داستاني به جا مانده از آن بزرگان جايگاهي بلند و ژرفايي خيرهكننده دارند. شركت سهامي كتابهاي جيبي منظومه سرايان ايراني را از گروه مصلحان پاك نهادي ميداند كه رود خيرخواهي و رستگاري ملت خود را در فصلها و بخشها و كتاب هايي جاري كردهاند كه هنوز هم ميتواند درست زيستن را به مشتاقان بياموزد و تفاوت ميان اهريمن خوبي وفرشتهساني را به نمايش بگذارد. شركت سهامي كتابهاي جيبي در پايان يادآور ميشود كه موسسه انتشارات اميركبير با انگيزه آشنايي هرچه بيشتر خوانندگان ارجمند با اين يادگارهاي ارزشمند و با هدف درسآموزي و سيراب شدن آنها از جويبارهاي زندگي بخش سخن و انديشه بزرگان ايران زمين ،گزيدهاي از چند منظومه درخشان ادبيات كشور ايران اسلامي را با عنوان گزيده داستانهاي منظوم فارسي به بازار كتاب و كتابخواني تقديم ميكند.
نويسنده كتاب در مقدمه خود از مرحوم بديعالزمان فروزانفر درباره حكيم اسدي طوسي بيان ميكند كه : « اسدي از گويندگان قوي طبع و باريكانديش و ژرفبين ايران است و توانايي فكر و چيرهزباني او را ،نظم متين گرشاسبنامه بهترين گواه است ،زيرا پس از آنكه فردوسي داستانسرايي را به آخرين درجه رسانيده وكلمات خوشآهنگ دلفريب و تركيبات مانوس به كار برده كه در بحر متقارب ميگنجد و با داستان حماسي مناسب است و معاني طبيعي در ضمن آن ميتوان آورد ، و مجال سخن را بر پيروان خود هرچه تنگتر ساخته است ،اسدي به داستانسرايي گراييده و به نظم داستاني دست برده است كه از بسياري جهات به شاهنامه نزديك ، و برخي قصه هاي آن با نظاير خود از شاهنامه جزئي تفاوت ،آن هم در شاخ و برگ قصه دارد ؛ و با تنگي مجال سخن ،به مدد وسعت فكر و طبع ورزيده و روان ،دري تازه به روي سخنگويان گشوده و طرزي نو بنياد نهاده است.
اين سبك تازه كه از روش قصيدهپردازي عنصري و امثال وي ،آثار نماياني دارد و به جاي لطافت و سلاست ابيات شاهنامه ،يك نوع درشتي و جزالت به خود گرفته و از حيث طبيعيبودن معاني به پايه آنها نميرسد ،از آن جهت كه بر معاني تازه و تركيبات غيرمبتذل مشتمل است و قوت و قدرت طبع گوينده را بر ابداع افكار و اختراع تراكيب ميرساند ،اسدي را در صف گويندگان بزرگ و استادان بلندمرتبه قرار ميدهد . اسدي براي معاني عادي ،تعبيرات و تشبيهاتي آورده كه به واسطه تناسب و حسن استعمال ، آنها را از ابتذال خارج كرده و به كسوت غيرعادي و به اصطلاح ادبا در لباس غرابت جلوه داده است .
اسدي طوسي در صفت طبايع چهارگانه ميسرايد:
گهرهاي گيتي به كار اندرند
ز گردون به گردان حصاراندرند
به تقدير يزدان شده كارگر
چو زنجير پيوسته در يكدگر
چهارند ليكن همي زين چهار
نگار آيد از گونه گون صدهزار
به هريك درون از هنر دستبرد
پديد است چندان كه نتوان شمرد
وليكن چو كردي خرد رهنمون
ستايش زمين راست ز اركان فزون
رهروزي از آسمان اند است
وليكن زمين راه راه او را در است
شب از سايه اوست كز هر كران
ببيني ازو بهر سپهر اختران
روزگار گرشاسب / گزيده گرشاسبنامه حكيم اسدي طوسي/گزيده داستانها منظوم فارسي /2 در چاپ نخست خود با قيمت 41000 ريال توسط شركت سهامي كتابهاي جيبي وابسته به موسسه انتشارات اميركبير انتشار يافته است.
شنبه 13 مهر 1392 - 10:47