- موردي يافت نشد
نقد و تحليل
علي الله سليمي
شرح و تأملي در صحيفه نور
نگاهي به«کتاب انقلاب، فصل بيداري»نوشته حجت الاسلام محمدرضا زائري
کتاب«کتاب انقلاب، فصل بيداري»نوشته حجت الاسلام والمسليمن محمدرضا زائري، شرح و تاملي بر«صحيفه نور» حضرت امام‌خميني (ره) است که به بازخواني سخنان بنيانگذار انقلاب اسلامي در مقطع زماني سال 1441 تا قيام 15خردا سال 1342 مي‌پردازد.
براي بسياري از علاقه مندان به مباحث مربوط به موضوع انقلاب اسلامي و بيانات بنيانگذار انقلاب اسلامي حضرت امام خميني(ره)، مطالعه مجموعه 22 جلدي«صحيفه نور» با توجه به شرايط اقتصادي و فرصت اندک کاري دشوار است. به همين دليل بازخواني مجلدات مجموعه ارزشمند«صحيفه نور» يک اتفاق خجسته است که مي تواند در برنامه هاي مطالعاتي علاقه مندان به مباحث ريشه اي موضوع انقلاب اسلامي موثر واقع شود. اين در حالي است که بازخواني متون يکي از روش‌‌هاي معمول فرهنگي است اما متاسفانه اين اتفاق در کشور ما براي آثار با ارزش و فاخر کمتر روي مي‌دهد. البته بازخواني مطالب جلدهاي اول تا چهارم صحيفه نور پيش از اين به صورت روزانه در روزنامه ابرار منتشر شده است. در کتاب حاضر، بيانات صحيفه امام (ره) به ترتيب تاريخ انتخاب شده است. نويسنده در اين کتاب مطالب خود را هم بيان کرده و گاه آنها را در توضيح تکميلي آورده است از مجموع کتاب حدود 70 درصد مطالب از صحيفه امام(ره) و 30 درصد توضيحات حجت‌الاسلام زائري است.
نويسنده سعي کرده با آگاهي، گام به گام دست مخاطب را بگيرد و او را با خود پيش ببرد. در نوع و محتواي توضيحات کتاب هم سعي شده از تلخيص و برجسته سازي نکات کليدي و اصلي استفاده شود.
مخاطب در اين کتاب در مي‌يابد که سير مراحل نهضت امام(ره) مبتني بر جريانات حزبي نبود و تمام مراحل با توجه به آگاهي بخشي مردم پيش رفت. پيش‌بيني وقايع هوش بالاي امام(ره) را مطرح مي‌کند و اشاره به فضايل اخلاقي امام(ره) و نشان دادن ارتباط معارف، بصيرت و مکارم در رهبري امام (ره) و برخورد با دشمن از نکات مهم ديگر اين کتاب است.
«کتاب انقلاب»با عنوان فرعي «فصل بيداري» به بازخواني انديشه‌هاي بنيان‌گذارجمهوري اسلامي ايران حضرت امام خميني(ره) در مقطع زماني سال 1441 تا قيام 15خردا سال 1342 مي‌پردازد.
بخشي از اين انديشه‌ها در مجموعه‌کتاب«صحيفه نور» مکتوب شده و مولف کوشيده است پس از تلخيص سخنان حضرت امام خميني (ره) با اضافه کردن شرح‌هايي مخاطب را به تامل در بيانات بنيانگذار فقيد انقلاب اسلامي ترغيب کند. در بخشي از مقدمه کتاب آمده است:«سخنان دلنشين و گهربار امام راحل خلاصه و چکيده معارف اسلامي و الهي به زبان روز است و «صحيفه نور» جاودان و خواندني و تازه خواهد ماند؛ مجموعه‌اي که چکيده و روح معارف اسلامي و الهي را در قالب زمان معاصر براي همگان عرضه مي‌کند و اين کتاب کوچک، پنجره‌اي به آن آسمان بزرگ و گسترده خواهد بود تا صحيفه نور را به تناسب استفاده و نياز عموم مخاطبان از آغاز و به تدريج به بازخواني بنشينيم و بهانه‌اي باشد تا مشتاقان و تشنگان آن سخن گوارا را پياله‌اي بنوشاند.
اين کتاب با تشريح برخي مفاهيم مورد توجه حضرت امام (ره) درباره حفظ حيثيت اسلام، راي دادن توام با فهميدگي، قلم به دست بودن براي افشاي حکومت ستم و طاغوت، وحدت مسلمين و علما براي شکستن صفوف اجانب، نفوذ اسرائيل به داخل ايران، رعايت ابعاد اجتماعي و سياسي اسلام، غفلت دولت‌هاي اسلامي از مقاصد حقيقي اسلام، معرفي افرادي که در مبارزه پشت حضرت امام را خالي کردند، روحاني‌نماها، ارتجاع خاندان پهلوي و.... به ارائه بيانات امام راحل پرداخته است.
در ادامه، مولف به بازخواني سخنان امام خميني(ره) از آغاز مبارزه پرداخته و سعي بر تشريح و توصيف اين سخنان داشته است که در اين مطلب بازه مربوط به قبل از قيام 15خرداد تا زمان وقوع اين قيام ارائه مي‌شود. در ضمن اصل سخنان حضرت امام خميني(ره) در اين متن به صورت برجسته تر ارائه شده است. نيمه دوم سال 1341 دوره اوج‌گيري جهاد اسلامي به رهبري حضرت امام خميني(ره) است. از اين زمان تا پانزدهم خرداد 1342 و از پانزدهم خرداد 42 تا سيزدهم آبان 1343 که رژيم پهلوي آن بزرگوار را دستگير و پس از آن به ترکيه و عراق تبعيد کرد. فاصله زماني پرحادثه و پرفراز و نشيبي است که اساسي‌ترين پايه‌هاي نهضت بزرگ اسلامي ايران شکل مي‌گيرد و قوام مي‌يابد.
در واقع در دوران پيش از تبعيد حضرت امام (ره) سه دوره زماني کوتاه وجود دارد که بستر شکل‌گيري و نضج اساس و اصول انقلاب عظيم اسلامي است. فروردين 1341 تا آذر 1341 که نخستين سخنراني‌هاي رسمي حضرت امام با ملايمت و رويکرد خيرخواهانه و در کمال متانت و ادب ايراد مي‌شود، از بهمن 1341 و حمله رژيم به مدرسه فيضيه که لحن سخنان حضرت امام تندتر مي‌شود و جنبه بيدارباش جدي به عموم مردم و علماي ديني پيدا مي کند تا 15 خرداد 1342 که فاجعه عظيم کشتار مردم و قيام امت عليه رژيم رخ مي‌دهد و از 15 خرداد تا آبان 1343 که رژيم پهلوي و اربابان خارجي‌اش موضعگيري صريح‌تري در مقابل اسلام و مردم دارند و امام هم آشکارا برخوردي جهادگرانه و مبارزه‌‌جويانه پيدا مي‌کند و تکليف الهي خويش را در قيام و مجاهده‌اي بزرگ عليه دشمنان قرآن و دين مي‌بيند. در اين سه دوره زماني کوتاه اگرچه هر کدام به تناسب شرايط زماني و اجتماعي موجود ويژگي‌هاي متفاوت دارند اما چند نکته مشترک به چشم مي‌خورد که همواره مورد تأکيد حضرت امام قرار مي‌گيرد و گويي به عنوان پايه‌ها و اصول اوليه انقلاب بزرگ اسلامي تلقي مي‌شود.
نخست تکيه امام به روح ديني اين جهاد و قيام براي خداست. تکليفي الهي و ديني که ذره‌اي اهداف و نيت‌هاي دنيايي و نفساني در آن نيست. دوم تأکيد فراوان ايشان به مردم و حضور و همراهي ايشان که اگر نباشند و همراهي نکند اين حرکت شکل نمي‌گيرد. امام مردم را به خوبي مي‌شناسند و صراحتاً اظهار مي‌کنند که ما زبان مردم را بلد هستيم و خواسته مردم را که اسلام است مي‌دانيم.
سوم رويکرد قانون‌گرايانه و آزادي طلبانه‌اي است که ايشان در سايه تعاليم قرآن کريم و احکام شرع مقدس نشان مي‌دهند و بر آن پافشاري دارند. چهارم توجه فراوان ايشان به حفظ وحدت و يکپارچگي نيروهاي داخلي و آحاد مردم در مقابل دشمن مشترکي است که از همان آغاز انقلاب، صهيونيسم بين‌الملل و آمريکاي جهانخوار شناخته شده است. ويژگي ديگر نيز توجه جدي ايشان به نقش روحانيت و علما در هدايت مردم و ابلاغ پيام اسلام و جهاد اسلامي به آنهاست. اعتقادي و باوري که از نخستين موضع‌گيري‌هاي امام ديده مي‌شود و تا پايان حيات شريف ايشان ادامه دارد. امام امت روحانيت و حوزه‌‌‌هاي علميه را از يک سو پدران معنوي ملت مي‌داند که خير و سعادت و صلاح دنيا و آخرت آنان را مي‌خواهند و از سوي ديگر نخستين سربازان و مجاهدان راه مبارزه با دشمن مي‌بيند که بايد آگاهانه و دردمندانه پيش از ديگران به مقابله با خيانت‌ها و جنايت‌هاي استکبار و عوامل داخلي او برخيزند.
اين محورها اصولي‌ترين مباني شکل‌گيري نهضت عظيمي است که در حول و حوش پانزدهم خرداد 42 آشکار شد و در بهمن 57 به پيروزي رسيد.
کتاب حاضر، تلاشي است براي تلخيص و بازخواني بيانات حضرت امام خميني (ره) براي تمام مخاطبان نسل سوم و چهارم انقلاب اسلامي و آشنا کردن آنها با مجموعه‌اي از معارف اسلامي که منجر به خلق حادثه انقلاب اسلامي شده است.
براي ارتباط بهتر خوانندگان با اين اثر ارزشمند، اشاره پيش از مطالعه به چند نکته اساسي مرتبط با مطالب و بخش هاي مختلف آن خالي از لطف نيست. اول اين که براي کوتاه کردن حجم کتاب گاه بعضي موضوعات حساس و مهم در متن مورد اشاره قرار گرفته اند اما عين جملات حضرت امام(ره) ذکر نشده است. دومين مورد هم اين است که اگر چه متن سخنان حضرت امام خميني(ره) از«صحيفه نور» انتخاب شده اما ذکر ماخذ سخنان حضرت امام(ره) بر اساس چاپ جديد«صحيفه امام» منتشر شده توسط موسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام خميني (ره) صورت گرفته است. نکته آخر هم اين که عناوين فرعي حاشيه صفحات از سخنان حضرت امام خميني (ره) برگرفته شده و به منظور استفاده بهتر و آسان تر از مجموعه در کنار عناوين اصلي ذکر شده است.
چاپ اول(1391)«کتاب انقلاب، فصل بيداري»نوشته محمدرضا زائري، در 420 صفحه، با شمارگان 2000 نسخه و با قيمت 13000 تومان از سوي انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامي در تهران چاپ و منتشر شده است.
چهارشنبه 10 مهر 1392 - 8:9
- نقد و بررسي کتاب«گرافيتي(رويکردي انتقادي)»
- معرفي و بررسي دو کتاب دفاع مقدس
- بيست و پنجمين دوره جايزه کتاب فصل برگزيدگانش را شناخت
- رهيافت تازه اي در مديريت سرزميني ايران
- سرگذشت فرمانده سپاه از تولد تا فتح خرمشهر
- شکوفايي نشر کشور با حضور در بازارهاي جهاني
- نشست بررسي کتاب«سفرنامه ايراني درويش دروغين»
- نشست تخصصي ادبيات مقاومت کودک و نوجوان
- کتاب، يک پنجم کار چاپخانه داران است
- روايت دشواري هاي اردوگاه تکريت
- نشست بررسي ادبيات زنانه در دفاع مقدس
- شرح و تأملي در صحيفه نور
- ادبيات اين دوره، ادبيات تامل و آگاهي است
- نشست نقد کتاب«جاده استراتژيک فاو- بصره»
- نشست نقد و بررسي کتاب«اخلاق در عصر مدرن»
كليه حقوق اين وب سايت متعلق به سازمان تبليغات اسلامي ميباشد