نقد و تحليل
روابط عمومي اداره كل تبليغات اسلامي استان تهران
استجابت دعا، مانند هر پديدهي ديگري، قوانين آداب و شروطي دارد که با وجود آن آداب و شرايط است که دعا به اجابت ميرسد.
استجابت دعا، مانند هر پديدهي ديگري، قوانين آداب و شروطي دارد که با وجود آن آداب و شرايط است که دعا به اجابت ميرسد و اگر آن شرايط موجود نباشد، يا مانعي در استجابت آن باشد که ما به آن علم نداريم، اگر چه سريع الاجابة ترين دعا هم باشد، باز ممکن است مورد اجابت واقع نشود.
به هر حال چون ذکر متن دعاها در اين خلاصه مقدور نيست، فقط به ذکر اسامي چند مورد که داراي اهميت خاص هستند اشاره ميشود:
1 . دعاي توسل:
محمد ابنبابويه دعاي توسل را از ائمه (عليه السلام) نقل کرده و گفته است که اين دعا را در هيچ امري نخواندم، مگر آن که اثر اجابت آن را به زودي يافتم دعاي توسل از دعاهاي مشهور است که در شبهاي چهارشنبه خوانده ميشود. در اين دعا با توسل به چهارده معصوم (عليه السلام) و واسطه قرار دادن آنها به درگاه الاهي پس از اتمام دعا، حاجت خود را از خدا در خواست ميکنيم. جملات صدر و ذيل آن چنين است: ”اللهم اني اسئلک و اتوجه اليک بنبيک نبي الرحمة…”؛ خدايا من از تو ميخواهم و روي ميآورم به سوي تو، به پيامبرت، پيامبر رحمت… ”يا وجيها عندالله اشفع لنا عندالله”؛ اي آبرومند نزد خدا، شفاعت کن براي ما نزد خدا. [1]
اسم اعظم خداي تعالي آن است که افتتاح او ”الله” و اختتام او ”هو” است، هر که اسم اعظم خداي تعالي را روزي يازده بار ورد خود قرار دهد، هرآينه هر امر مهمّ جزئي و کلّي براي او آسان شود و آن اسم اعظم پنج آيه از پنج سوره مبارکه بقره، آل عمران، نساء، طه و تغابن است، با اين ويژگي که حروف آن نقطه ندارد و تغييري در اعراب آنها صورت نميگيرد.
2. دعاي فرج:
کفعمي در کتاب بلد الامين دعايي از حضرت علي (عليه السلام) نقل کرده که اگر شخص گرفتار، ترسيده، نگران و غم ديده، آن را بخواند، حق تعالي گشايش در کار او ايجاد مينمايد، که ابتدا و انتهاي اين دعا چنين است:
”يا عماد من لا عماد له…”؛ اي پشتيبان کسي که پشتيبان ندارد… ”و افعل بي ما انت اهله”؛ با من چنان کن که تو اهل آني[2]. و آن گاه پس از دعاء حاجت خود را بطلبد.
3. دعاي اسم اعظم:
سيد عليخان شيرازي در کتاب کلم طيب مينويسد: اسم اعظم خداي تعالي آن است که افتتاح او ”الله” و اختتام او ”هو” است، هر که اسم اعظم خداي تعالي را روزي يازده بار ورد خود قرار دهد، هرآينه هر امر مهمّ جزئي و کلّي براي او آسان شود و آن اسم اعظم پنج آيه از پنج سوره مبارکه بقره، آل عمران، نساء، طه و تغابن است، با اين ويژگي که حروف آن نقطه ندارد و تغييري در اعراب آنها صورت نميگيرد:
الف. ”الله لا إله إلا هو الحي القيوم … ” تا آخر آيةالکرسي
ب.”الله لا اله الا هو …نزل عليک الکتاب …”.
ج. ”الله لا إله ان هو ليجمعنکم …”.
د.”الله لا إله ان هو له الاسماء …”.
ه.”الله لا إله الا هو و علي إلله…”. [3]
دعايي ديگر از امام جعفر صادق (عليه السلام) که هر کس يا رب يا الله بگويد به گونهاي که تا نفس او قطع شود، گفته ميشود لبيک حاجت تو چيست؟
4. دعاي مقاتل بن سليمان از امام سجاد (عليه السلام):
امام سجاد (عليه السلام) به مقاتل بن سليمان، دعايي را تعليم داده، که مقاتل ميگويد: هر کس اين دعا را صد بار بخواند، دعايش مستجاب خواهد شد. ابتدا و انتهاي اين دعا چنين است:”الهي کيف ادعوک و انا…”؛ خدايا چطور بخوانم تو را و حال من منم… . ”تفرج عني فرجا عاجلا غير اجل نفسک و رحمتک يا ارحم الراحمين” گشايش فوري بدون مدت دار، به من عطا کن به فضل و رحمت خودت، اي مهربانترين مهربانان. [4]
5. دعاي سريع الاجابة:
کفعمي در بلدالامين دعايي از امام موسي کاظم (عليه السلام) نقل کرده و فرموده: عظيمالشأن و سريع الاجابة است که جملات صدر و ذيل آن چنين است: ”اللهم اني اطعتک في احبّ الاشياء اليک و هو التوحيد”؛ خدايا من تو را اطاعت کردم در آن چه بيشتر دوست داري و آن يگانه دانستن تو است. ”و ارزقني من حيث احتسب و من حيث لا احتسبه، انک ترزق من تشاء بغير حساب”؛ روزيام ده، از آن جا که گمان ميبرم و از آن جا که گمان نميبرم؛ زيرا تو هر که را بخواهي بي حساب روزي ميدهي؛ پس از اتمام دعا حاجت خود را بطلب. [5]
6, دعايي از امام صادق (عليه السلام) وارد شده که فرمود: هر کسي ده بار يا الله بگويد، به او گفته ميشود، لبيک، حاجت تو چيست؟.[6]
7, دعايي ديگر از امام جعفر صادق (عليه السلام) که هر کس يا رب يا الله بگويد به گونهاي که تا نفس او قطع شود، گفته ميشود لبيک حاجت تو چيست؟.
همه اين دعاها را مرحوم شيخ عباس قمي در کتاب مفاتيحالجنان، فصل پنجم آورده است.
لازم به تذکر است که براي حاجتهاي خاص، دعاهاي خاصي وارد شده است که براي کسب اطلاع از آنها ميتوانيد به کتاب مفاتيحالجنان مراجعه کنيد.
پي نوشت ها :
[1] مفاتيحالجنان، دعاي توسل، ص 225
[2] دعاي فرج
[3] آيات اسم اعظم، ص 224
[4] دعاي مقاتل بن سليمان، ص 236
[5] مفاتيحالجنان، دعاي سريع الاجابة، ص 237 و 754
[6] اصول کافي، کتاب الدعاء
شنبه 16 شهريور 1392 - 8:16