مقاله
روابط عمومي اداره كل تبليغات اسلامي استان كهكيلويه و بويراحمد
با تولد ولىّ خدا بهترين بركات بهره مردم مىگردد، زيرا او خيرُ أهلِ الأرض (1) است و اثر وجودى بهترين انسان زمين تمام زمين و ساكنانش را بهرهمند مىسازد. ولىّ عصر عجل اللّه تعالى فرجه و آخرين حجّت الهى كه خير اهل الارض زمان ماست، در سحرگاه نيمه شعبان سال ”255”(ه . ق) چشم به جهان گشودند و اين شب مبارك كه ميلاد موفور السرور آن حضرت است، احتمال دارد شب قدر نيز باشد، همانگونه كه به برخى اعمال ليالى قدر در اين شب نيز سفارش گرديده است. ”(2)” نيمه شعبان، شب مباركى است كه در فضائل شباهت بسيارى به ليالى قدر دارد و همانگونه كه در برترى شبهاى قدر فرمودهاند كه " فَإِنَّهَا لَيْلَةٌ آلَى اللَّهُ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ لَا يَرُدَّ سَائِلًا لَهُ فِيهَا مَا لَمْ يَسْأَلْ مَعْصِيَة . (3) در فضيلت شب نيمه شعبان نيز نبى مكرم اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود كه خداوند در شب نيمه شعبان به اندازه موى گوسفندان قبيله بنى كلب بندگانش را مىآمرزد: يَغْفِرُ اللَّهُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ مِنْ خَلْقِهِ بِقَدْرِ شَعْرِ مِعْزَى بَنِي كَلْبٍ (4) و اين سخن، كنايه از فراوانى آمرزيده شدگان در آن شب مبارك است.
كلام نورانى ديگرى از امام صادق عليه السّلام نشان مىدهد نيمه شعبان نيز در حدّ خويش، شب قدر و واجد يكى از درجات تقدير امور است. ايشان در برابرى اين سنت با ليالى مباركه قدر فرمود: إِنَّهَا اللَّيْلَةُ الَّتِي جَعَلَهَا اللَّهُ لَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ بِإِزَاءِ مَا جَعَلَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ لِنَبِيِّنَا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ”(5)”؛ همانطور كه خداوند به پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم شب قدر مرحمت فرمود، به ما اهل بيت نيز نيمه شعبان را عطا كرد.
امام باقر عليه السّلام در پاسخ پرسشى درباره فضيلت شب نيمه شعبان فرمود كه با فضيلتترين شب پس از ليلة القدر شب نيمه شعبان است كه خداوند در اين شب فضل خويش را بر بندگانش ارزانى مىدارد و با منّ و كرم خود آنان را مىآمرزد، پس براى نزديكى به خداى سبحان در اين شب بكوشيد چون خداوند سوگند ياد كرده است كه هيچ سائلى را-تا وقتى كه امر ناپسند و گناهى نخواسته است-محروم نگرداند: هِيَ أَفْضَلُ لَيْلَةٍ بَعْدَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ فِيهَا يَمْنَحُ اللَّهُ تَعَالَى الْعِبَادَ فَضْلَهُ وَ يَغْفِرُ لَهُمْ بِمَنِّهِ فَاجْتَهِدُوا فِي الْقُرْبَةِ إِلَى اللَّهِ (تعالى) فِيهَا، فَإِنَّهَا لَيْلَةٌ آلَى اللَّهُ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ لَا يَرُدَّ سَائِلًا لَهُ فِيهَا مَا لَمْ يَسْأَلْ مَعْصِيَة وَ . . . فَاجْتَهِدُوا فِي الدُّعَاءِ وَ الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ (عزّ و جلّ). ”(6)” پيامبر گرامى اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نيز شب نيمه شعبان به عايشه فرمود كه در نيمه شعبان اجلها نوشته و ارزاق قسمت مىگردد و خداى عزّ و جلّ در اين شب بيش از موهاى بزهاى قبيله بنى كلب، بندگانش را مىآمرزد و فرشتگان را به آسمان دنيا و از آنجا به زمين نازل مىكند و در اين نزول ابتدا در مكه فرود مىآيند: أَمَا تَعْلَمِينَ أَيَّ لَيْلَةٍ هَذِهِ ؟ إنّ هَذِهِ اللَّيلةُ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ؛ فِيهَا يُكْتَبُ آجَالُ وَ فِيهَا تُقَسَّمُ أَرْزَاقُ وَ إِنَّ اللَّهَ (عزّ و جلّ) لَيَغْفِرُ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ مِنْ خَلْقِهِ أَكْثَرَ مِنْ عَدَدِ شَعْرِ مِعْزَى كَلْبٍ وَ يُنْزِلُ اللَّهُ (عزّ و جلّ)مَلَائِكَتَهُ إِلَي السَّمَاءِ الدُّنيا و إِلَى الْأَرْضِ بِمَكَّةَ (7)
انسان كامل معصوم-كه مصاديق منحصر آن عترت طاهرهاند-عدل و همتاى قرآن حكيم است و براساس حديث متواتر ثقلين به هيچوجه از يكديگر جدايى نمىپذيرند. قرآن تجلّى كتاب تدوينى خدا و انسان كامل معصوم تجلّى كتاب تكوينى اوست. همانطور كه با نزول قرآن در ظرف زمانى معيّن، آن ظرف معهود، قدر يافته و شب قدر مىشود، با تجلّى امام معصوم و تنزلش از مخزن غيب الهى در ظرف زمان معيّن، آن ظرف شخصى قدر پيدا مىكند و شب قدر مىشود، زيرا هرچند ممكن است زمان و زمين به واسطه صدورشان از منبع غيب الهى حظّى از قداست داشته باشند؛ امّا آنچه مايه شرافت زمان است همانا متزمّن و آنچه مايه فخر مكان است همانا متمكّن است.
برطبق اين بيان جامع، ميلاد ولىّ معصومى كه كون جامع و معادل قرآن مجيد است، حقيقت او و نبوّت يا امامت او مستلزم شب قدر شدن خواهد بود. و بر همين اساس آنچه درباره حضرت صديقه كبرى، فاطمه زهرا عليها السّلام و نيز درباره ميلاد حضرت خاتم الاولياء عجل اللّه تعالى فرجه مبنى بر تطابق حقيقت آن ذوات مبارك با ليلة القدر يا معرفى ميلاد آنان بهعنوان شب قدر مطرح مىگردد، از سنخ تمثيل است نه تعيين، همچنان كه در دعاى شب مبعث رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم سخن از جريان تجلى اعظم به ميان مىآيد:
اللّهمّ إنّي أسئلك بالتجلّي الأعظم في هذه الليلة من الشّهر المعظّم و المرسل المكرّم. ”(8)”
روايات معصومان عليهم السّلام نيز گوياى تبيين پيوند ناگسستنى قرآن و عترتاند و همسو با حديث ثقلين، گواه جدايى ناپذيرى اين دو حقيقت و احكام آنها از يكديگرند.
همين پيوستگى در مقام معرفت نيز جريان دارد. ائمّه عليهم السّلام براى معرفى خود از قرآن كمك مىگيرند و براى شناساندن قرآن از حقيقت خودشان سخن مىگويند، زيرا هيچ يك را بىديگرى نمىتوان شناخت.
از آنجا كه حضرت خاتم الاوصياء حجة بن الحسن المهدى عجل اللّه تعالى فرجه عصاره فضائل اهل بيت وحى عليهم السّلام بلكه تمام انسانهاى كامل است، ظرف زمانى تجلّى او از مخزن غيب الهى در نشئه ملك در ميان ساير ايام مبارك و مواليد حجج الهى عليهم السّلام برجستگى خاص و ويژهاى يافته است كه در پرتو آن همطراز ليالى قدر، بلكه شبى از شبهاى محتمل قدر به شمار مىآيد.
گويا در عصر ما كه زمان ولايت آن آخرين ولىّ معصوم است، مقدرات عالم در مراتبى رقم مىخورد كه از شب ميلاد آن حضرت در نيمه شعبان آغاز گرديده و در شبهاى ماه مبارك رمضان يكى پس از ديگرى تثبيت مىشود.
پي نوشت:
1) الكافى، ج 1، ص467 ؛ من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 177
2) ر. ك: اقبال الاعمال، ص 214
3) الامالى، طوسى، ص 297 ؛ وسائل الشيعه، ج 8، ص 106
4) فضائل الأشهر الثلاثه؛ ص 61؛ بحار الانوار، ج 94، ص 86
5) الامالى، طوسى، ص 297؛ مصباح المتهجد، ص762؛ بحار الانوار، ج94 ، ص 85
6) الامالى، طوسى، ص297
7) فضائل الأشهر الثلاثه، ص 62؛ بحار الانوار، ج 94ٹ، ص 89
8) البلد الامين، ص 183
منبع: امام المهدي (عج) موجود موعود / آيت الله جوادي آملي
يكشنبه 2 تير 1392 - 9:36