- موردي يافت نشد
نقد و تحليل
محمدرضا صادقي
نگاهي به کتاب«ماه‌بندان»نوشته محمدرضا شهبازي
حاشيه نگاري سفر رهبر انقلاب به خراسان شمالي
کتاب«ماه‌بندان»روايتي از سفر مقام معظم رهبري به خراسان شمالي در مهرماه 1391 است که به قلم محمدرضا شهبازي تاليف و اخيراً از سوي مرکز منتشر شده است. قبل از پرداختن به ويژگي هاي کتاب ما بندان، اشاره به چند نکته اساسي در زمينه تاليف کتاب هاي به قلم نويسندگان مختلف در حاشيه سفرهاي مقام معظم رهبري به استان هاي مختلف کشور خالي از لطف نيست. اساساً بحث متن و حاشيه در هر موضوعي وجود دارد ولي اغلب بنا به عادت بيشتر به متن‌ها توجه مي‌كنيم تا حاشيه‌ها. گويي لازم است فردي حاشيه‌ها را جلوي چشم‌مان بكشد تا بسياري را ببينيم و دريابيم. به نظر مي‌رسد حاشيه‌ها قادرند از متن‌ها «آشنايي‌زدايي» كنند تا دقيق‌تر شويم و بيشتر دقت كنيم و شايد حاشيه‌هايي را بتوان مثال آورد كه ماهيت متن را برملا مي‌كنند، ولي خود متن را توانايي آن نيست. شور و شوق و استقبال مردم از مقام معظم رهبري هنگام سفر به شهرهاي مختلف كشور مطلبي نيست كه از ديد كسي پنهان و پوشيده باشد. دوربين‌هاي رسانه ملي و خبرگزاري‌ها و ساير رسانه‌ها مشروح اين جريانات را انعكاس مي‌دهند و مردم نيز در اقصي نقاط ايران آن را تماشا مي‌كنند. غالباً غليان شور و احساسات مردم را مي‌بينيم كه در ديدار با رهبرشان به اوج مي‌رسد؛ آنان گل پرت مي‌كنند، اشك مي‌ريزند و از تير برق و درختان بالا مي‌روند تا رهبرشان را ببينند. اگرچه حواشي اين استقبال متنوع است ولي رشته‌ي ولايتمداري آنها را به هم پيوند مي‌زند.
در اين ميان، کتاب ماه بندان روايتي است از حاشيه‌هاي اتفاق افتاده در اين سفر 9 روزه و هفتمين کتابي است که با محوريت سفر رهبر انقلاب به استان‌هاي مختلف نوشته مي‌شود.
نويسنده «ماه‌بندان» در اين کتاب 196 صفحه‌اي تلاش کرده تا با توجه به حاشيه‌هايي که ممکن است چندان به چشم نيايند، روايتي جذاب و البته تاثيرگذار ارائه کند. او در کنار روايت صحنه‌هاي جالب توجهي که در پيش چشمانش رقم خورده، به گفت‌وگو با قشرهاي مختلفي که در طول اين سفر با آنها برخورد داشته، پرداخته است. در خلال همين گفت‌وگوهاي بعضا کوتاه است که خواننده مي‌تواند با انگيزه‌هاي آنها از حضور در مراسم استقبال يا ساير ديدارهاي رهبري آشنا شود. جملات کوتاهي که بين راوي و اين افراد رد و بدل مي‌شود، مجموعاً منظومه کاملي را مي‌سازد که مي‌توان از خلال آن به پاسخ سوالي رسيد که نويسنده در ابتداي کتاب آن را مطرح مي‌کند و رسيدن به همان پاسخ را هم انگيزه خود از حضور در اين سفر ذکر مي‌کند.
پيرزني که بساط واکسي دارد، طلبه‌هاي سني مذهب، پيرمرد سفيدگر، دانش‌آموز تيزهوشاني، دختر بچه دبستاني، جوان موبايل فروش و... برخي از افرادي هستند که در اين کتاب حضور دارند.
اگرچه در نگارش اين کتاب مانند برخي از سفرنامه‌هاي قبلي از شيوه حاشيه نويسي استفاده شده است، اما آنچه «ماه‌بندان» را از نمونه‌هاي مشابه متمايز مي‌کند، توجه بيشتر نويسنده به رويدادها و موضوعاتي است که دورتر از مرکز کانوني سفر قرار دارند. براي مثال مي‌توان به حضور راوي در گلزار شهدا و برخوردش با مردمي اشاره کرد که هر روز ساعت‌ها به آنجا آمده‌اند تا شايد رهبر را ببينند؛ يا ماجراي دختربچه‌اي که در همان روز استقبال نامه‌اي به رهبر مي‌نويسد و هنوز سفر تمام نشده پاسخ خود را دريافت مي‌کند هم از اين دست است. براي نمونه‌اي در خصوص توجه راوي به موضوعات حاشيه‌ي سفر که کمتر به آن پرداخته شده است، مي‌توان به ماجرايي اشاره کرد که او را از ميانه ديدار دانشجويان با رهبري بيرون مي‌آورد و به خيابان‌هاي اطراف مصلي مي‌کشاند و نهايتاً موجب مي‌شود تا محافظ‌ها به او مشکوک شوند و...«از بالاي سکو که نگاه مي‌كنم تقريبا همه در قسمت خانم‌ها چادر به سر دارند. البته چند نفري چادر را روي دوش انداخته‌اند که معلوم است خيلي هم چادري نيستند. واضح است که فضاي دانشگاه‌هاي ما اين نيست. آيا دختران دانشجو و دانش‌آموز گزينشي دعوت شده اند؟ نکند فقط به چادري ها کارت داده اند؟ شايد به دخترها گفته اند که حتما بايد براي ورود به مصلي چادر داشته باشند؟ اصلا ممکن است دم در چادر توزيع کرده باشند! ذهنم بدجور درگير اين سوالات است. دوست دارم بزنم بيرون و از چند و چون ماجرا سر در بياورم اما صحبت‌هاي آقا چيزي نيست که بشود از دستش داد...»
نويسنده اثر درباره تمايز اصلي کتاب"ماه بندان" با سفرنامه هاي قبلي گفته به همان حاشيه نويسي اشاره کرده است.«در حاشيه‌هاي سفر، اتفاقاتي که يک مقدار از دور و با فاصله مي‌افتند که شايد ديدن و تعريف کردنش خيلي ارزشمند باشد ولي چون در مرکز نبوده است به چشم نمي‌آيند؛ يعني افرادي که در اطراف اين سفر هستند ولي دورند. مثل پيرمردي که توان اينکه بيايد و به ماشين حضرت آقا نزديک شود را ندارد. پيرزني که نمي‌تواند روز استقبال به ميان آن جمعيت بيايد و فقط از دور همه‌چيز تماشا مي‌کند. يا افرادي كه در طول سفر مشغول انجام امور اجرايي و... هستند و اصلا نه در ديدارها و نه در روز استقبال حضور ندارند.
يعني سعي کردم در اين کتاب تمام استان و تمام شهر که خيلي هم به رهبر نزديک نبوده است را هم روايت کنم. طوري که آنها هم ديده شوند. شايد اين با بيان اين مسئله جذابيت‌هايش هم بيشتر شود.»
يکي ديگر از امتيازات اين کتاب استفاده از تصوير است. در انتهاي کتاب تصاوير منتخبي از سفر که البته مابه ازاي متني دارند، آورده شده‌اند و کنار هر يک هم يکي دو جمله از متن که با تصوير مربوط به آن است درج شده است.
چاپ اول (1392) کتاب ماه بندان نوشته محمدرضا شهبازي در 196 صفحه با شمارگان 2000 نسخه، قيمت 61000 ريال از سوي انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامي در تهران چاپ و منتشر شده است.
يكشنبه 12 خرداد 1392 - 14:48
- جست و جوي آب حيات در سرزمين دل
- چشم انداز سبک زندگي اسلامي در رمان ايراني
- بهترين داستان تاريخي، داستاني درباره اهل بيت(ع)است
- شناسايي و تجليل از بهترين آثار مكتوب حوزوي
- شعر علوي يکي از شاخه هاي پربرکت شعر آييني است
- توليد داخلي کاغذ بايد ساماندهي شود
- نگاهي به کتاب«نسيمي از بهشت» نوشته اسدالله محمدي‌نيا
- شب رنج موسي، اولين رمان درباره امام موسي صدر است
- نگاهي به کتاب«ماه‌بندان»نوشته محمدرضا شهبازي
- نقد سه رمان نوجوان با موضوع دفاع مقدس
- لطف مقام معظم رهبري مسئوليتم را سنگين‌تر کرد
- شمع راه انقلاب اسلامي در سال هاي ظلمت شاهنشاهي
- نشست تخصصي«ادبيات عامه پسند: تهديد يا فرصت»
- ادبيات مقاومت از ايستادگي در برابر تهديد به وجود مي آيد
- استقبال خوب ناشران داخلي و خارجي
كليه حقوق اين وب سايت متعلق به سازمان تبليغات اسلامي ميباشد