گزارش
زينب احمدي
بيش از يکسال است که جايزه لاکپشت پرنده کارش را آغاز کرده است و روز اول اسفند با تقدير از مرتضي خسرونژاد و فرشيد مثقالي به عنوان برگزيده ويژه، برندگان خود را معرفي کرد. اما شايد يکي از مهمترين گامهاي جايزه برقراري ارتباط با نويسندههاي جهاني در اولين گام باشد. برايان سلزنيک، نويسنده کتابهاي «اختراع هوگو کابره» و «شگفتزده» برگزيده خارجي اين جشنواره شد. او در پيامي سخناني ستايشآميز را نسبت به ايران و دريافت اين جايزه مطرح کرد. پيام او به دو زبان انگليسي و فارسي خوانده شد. اين نويسنده آمريکايي نوشته بود: «اين جايزه نشان ميدهد که ادبيات مرز ندارد و خوشحالم که اثرم به سرزمين شما رسيده. کاش ميشد ميتوانستم در مراسم اهداي جوايز شرکت کنم. مطمئن هستم روزي به ايران خواهم آمد.»
به گزارش روابط عمومي سازمان تبليغات اسلامي، مهدي فيروزان – مديرعامل شهر کتاب از اولين سخنرانان اين مراسم بود که با اشاره به جوايزي هم چون استاد فتحالله مجتبايي، جايزه استاد مرتضوي، جايزه بهترين قصه کوتاه، نشان لاکپشت پرنده را يکي از مهمترين جوايز شهر کتاب خواند و گفت: «در اين جايزه کارشناسان کتابهاي حوزه کودک و نوجوان بدون در نظر گرفتن برخي رويکردها و سليقهها که در جايزهها مرسوم است، به ارزيابي اين آثار و انتخاب بهترينها ميپردازند.»
وي همچنين از علياصغر سيدآبادي به عنوان مبدع اين نشان، مهدي حجواني مديرمسئول پژوهشنامه و مژگان امجد رييس شهرکتاب تشکر کرد و در بخش ديگري از سخنانش گفت: «تعدد و تنوع جايزهها در حوزه کتاب هيچ اشکالي ندارد. دولت ميتواند جوايز مختلفي در اين خصوص تاسيس کند که جايزه کتاب سال از اين نمونه است. بنيادهاي مختلف هم ميتوانند به اين موضوع ورود کنند که «جايزه بنياد موقوفات افشار» از اين دسته است. موسسات خصوصي هم ميتوانند در اين زمينه فعاليت کنند که «نشان لاکپشت پرنده» از اين نمونه است. اما موضوع مهم اين است که نبايد هيچيک از اين جوايز جا را بر ديگري تنگ کند.»
فيروزان در ادامه بر اهميت همکاري ناشران با اين جايزه تاکيد و عنوان کرد: «کمک ناشران به اين جايزه ميتواند آن را به يک نشان بينالمللي همانند «جايزه سنتاگزوپري» تبديل کند و به نظر من فرهنگ ايراني با پيشينه غني در زمينه ادبيات کودک و نوجوان شايستگي تاسيس چنين جايزه جهاني را دارد.»در ادامه اين برنامه، محمود برآبادي – سخنگوي هيات داوران جايزه لاکپشت پرنده – بيانيه پاياني اين جايزه را خواند که در اين بيانيه همراه با اشاره به معيارهاي انتخاب برگزيدگان آمده بود: «نشان نقره به احمدرضا احمدي، براي تاليف کتاب «همه چراغها ناگهان روشن شدند» به دليل توجه نويسنده به سبک و صداي شخصي و آفريدن جهاني منحصر به فرد و فراهم کردن زمينه تلفيق مناسب متن و تصوير اهدا شد.
نشان طلايي به جمشيد خانيان، براي تاليف کتاب «عاشقانههاي يونس در شکم ماهي» به دليل ارائه روايتي نو، جسورانه و هنرمندانه از هشت سال دفاع مردمي از کشور، در عين توجه به لايههاي عميقتر زندگي طبقه متوسط شهري درگير در جنگ و به رسميت شناختن نياز نوجوانان به بازي، شادي و هنر حتي در زمان جنگ.
نشان طلايي به رضي هيرمندي، براي انتخاب و ترجمه کتاب «اختراع هوگوکابره» به دليل ارائه شيوهاي نو در رمان نوجوان و توجه محوريت کودک و تخيل کودکانه در پيشبرد رمان و همچنين توجه به ظرفيتهاي زبان فارسي در ترجمه».
همچنين نشان نقره، به فرهاد حسنزاده براي نگارش رمان «هستي» تعلق گرفت. شهرداد ميرزايي براي نگارش کتاب «ما همه آزاد آفريده شدهايم» به دليل هماهنگي ميان اجزاي کتاب با محتواي آن و توجه به تنوع فرهنگي، ارزشهاي بشري و روايتسازي در تصويرهاي کتاب نشان نقرهاي را دريافت کرد. نشان ويژه «لاکپشت پرنده» به خاطر يک عمر فعاليت علمي و هنري به مرتضي خسرونژاد – پژوهشگر ادبيات کودک و موسس رشته دانشگاهي ادبيات کودک در دانشگاه شيراز – و فرشيد مثقالي – تصويرگر کتابهاي حوزه کودک و نوجوان – اهدا شد.
حديث لزرغلامي، عضو هيات داوران اين جايزه، بخشهايي از داستان قديمي «من و خارپشت و عروسکم» را براي حاضران خواند.
هيات داوران در بخش «ياد» توجه مخاطبان را به کتاب «من و خارپشت و عروسکم» جلب کرده بودند که بيش از سه دهه از عمر آن ميگذرد. اين کتاب اگرچه از نظر محتوايي در چارچوب گفتماني زمان خودش ميگنجد و از نگاه امروز ميتواند مورد نقد و بررسي قرار گيرد، اما از نظر شيوه روايي، تخيل کودکانه، توجه به کودکان ويژه و زبان و انسجام کماکان کاري پيش رو محسوب ميشود.
هيات داوران ياد نويسنده اين کتاب «ر. دهگان» را گرامي داشته و برايش تندرستي و نوشتن دوباره براي کودکان سرزمينمان را آرزو کرد. کيانوش غريبپور طراح لوگوي لاکپشت پرنده پيش از اين گفته بود: «من دنبال ايجاد چهرهاي شيرين و دوستداشتني از لاکپشت بودم؛ چهرهاي مهربان و بهيادماندني که هم لاکپشت باشد، هم نباشد. معمولا لاکپشت را از سمت لاکش نشان ميدهند. من لاکپشت را از زير و از روبهرو کار کردم؛ لاکپشتي که سرمست و سرخوش خودش را به جريان هوا سپرده و به گمان خودش و ما دارد پرواز ميکند. دست و پاهايش را مثل سقوط آزاد چتربازها باز کرده و روي هوا شناور است. در يک برخورد سادهانگارانه و بدوي لابد بايد لاکپشتي با بالهاي گشوده ميساختم اما من ميخواستم در تخيل لاکپشت سهيم باشيم. او و ما خيال کنيم دارد پرواز ميکند. همينطور که هست، با همين شکم بزرگ و کاراکتر خپل. کلا لاکپشت دارد با ما شوخي ميکند، ما هم با او.»
در اين مراسم، تعداد زيادي از کودکان همراه با پدر و مادرشان حضور داشتند که فضاي متفاوتي از مراسم ديگر را پديد آورده است.
در پايان مراسم به روال چهاردوره قبل براي نويسندگان ميزهايي در طبقه پايين فروشگاه در نظر گرفته شده بود که در آنجا کتابها را براي بچهها امضا ميکردند.
مراسم امضاي جشن لاکپشت پرنده هر فصل با حضور نويسندگان برگزار ميشود که گروهبندي اين کتابها هم در شش دسته کتابهاي زير پنج سال، ادبيات، دين و علوم انساني، علمي و آموزشي، هنر، سرگرمي و بازي و کتابهايي براي کودکان با نيازهاي ويژه انجام ميشود.
در اين مراسم، چهرههايي چون فرشيد مثقالي، محمود برآبادي، مهدي حجواني، مصطفي رحماندوست، طاهره ايبد، علي عبداللهي، شهلا انتظاريان، علياصغر سيدآبادي، مسعود ملکياري، معصومه انصاريان، شکوه حاج نصرالله، رويا مکتبي، حسين شيخالاسلامي، محبوبه نجفخاني، فرزاد فربد، رضا هاشمينژاد، پروين جلوهنژاد، محمودرضا بهمنپور، مجيد راستي، محسن هجري، مصطفي خرامان، آتوسا صالحي و مناف يحييپور حضور داشتند.
دوشنبه 14 اسفند 1391 - 11:1