گفتگو
بابك راكخواه
گفتگو با مهدي قرهشيخلو، رئيس سازمان دارالقرآن الكريم و حرفهاي او درباره بودجههاي قرآني
شما رئيس يكي از مهمترين سازمانهاي قرآني كشور هستيد و سالهاي زيادي فعاليت داريد و در مباحث قرآني از ثبات خوبي برخوردار هستيد. چون در مراكز ديگر با تغيير هر شخصي سياستهاي جديدي وارد كار ميشود. ولي سازمان تبليغات اسلامي و مجموعه دارالقرآن ثبات خوبي در مديريتها و در سياستگذاريهايش دارد شما از نحوه تأمين بودجه براي فعاليتهاي قرآني راضي هستيد؟
كار قرآن با توجه به ثمراتي كه دارد قطعاً سرمايهگذاري بهتري ميخواهد و هرچه ما بتوانيم در اين قسمت بيشتر سرمايهگذاري كنيم خروجيهايمان بيشتر ميشود. آن چيزي كه تا الان در بودجههاي قرآني، البته به جز اين سال آخر اتفاق افتاد به نظر ميرسد در شأن قرآن نبود ولي در سال 90 گام خوبي برداشته شد و به عنوان اولين قدم قابل پذيرش بود. اينكه در مجلس تصويب شد كه دولت مكلف است نيم درصد از بودجه دستگاههاي اجرايي را در اختيار فعاليتهاي قرآني قرار دهد كه بعد از كلي پيگيري عددي حدود 200 ميليارد تومان تخصيص پيدا كرد كار بسيار خوبي بود و بين دستگاههاي قرآني توزيع شد و البته چون سال اول است قطعاً بدون اشكال در تخصيص و توزيعش نبود ولي در كل اين حركت را مثبت ميبينم و اين يك شروع خوب براي تقويت حوزههاي قرآني است و اميدواريم كه اين روند ادامه پيدا كند. اما متأسفانه در بودجه سال 91، كلمه مكلف در بودجه تبديل شد به مجاز كه اين ممكن است آسيبهايي داشته باشد و ما از دولت خواهش ميكنيم اين روند ادامه پيدا كند و در سالهاي آينده بودجه بيشتري تخصيص پيدا كند و سر زمان مقرر اتفاق بيفتد و جمع نشود براي آخر سال كه ما محدوديت زماني پيدا كنيم.
بايد دقت داشت كه ما وقتي ميگوييم اين اتفاق بيفتد دستگاههاي قرآني هم بايد حواسشان جمع باشد كه از اين بودجه بهينه استفاده كنند. در كارهاي اثرگذار استفاده كنند و عملكرد بد ما باعث نشود كه مجلس و دولت قيد اين كار را بزنند. آنها بايد حمايت بكنند و ما هم وظيفه داريم اين پول را به نحو احسن استفاده كنيم و اثراتش در جامعه پيدا شود و دولتمردان ببينند كه اگر جايي پول ميدهند خروجي خوبي دارد.
تاخيري كه امسال در پرداخت بودجه رخ داد به چه خاطر بود؟
چون سال اول بود و ابهاماتي در قانون بود و نظرات مختلف بود الحمدالله امسال قانون شفافتر شده است انشاءالله با پيگيريهايي كه دوستان انجام ميدهند امسال شاهد اين باشيم كه بودجههاي قرآني هم مانند بودجههاي ديگر در فواصل زماني متناوب اختصاص پيدا كند.
درباره نحوه توزيع بودجه هم خيلي صحبت ميشود كه با چه معياري بايد به سازمانهاي مختلف بودجه تخصيص داده شود. شما اين را چگونه ميبينيد؟
در اين بخش هم سال گذشته، دستگاهها خيلي زمان گذاشتند. خود ما شايد در چندين مرحله برنامههايمان را در فرمهاي مختلف فرمهاي مختلف اجمالي و تفصيلي، برآورد قيمت نوشتيم و زمان زيادي هم از ما گرفت و به دبيرخانه فرستاديم و آنجا بررسي شد و بالاخره مراحل انجام شد. البته اعمال نظرهايي هم شد ولي در مجموع كار را براي سال اول خوب ميبينم و قطعاً اشكالات سال گذشته را ما بايد براي امسال جبران كنيم. هم در اختصاص و هم زمانبندي و نحوه توزيع آن، معيارهاي دقيق داشته باشيم. اگر توانمنديها و سوابق را مشخص كنيم توزيع آن هم بهتر از قبل انجام ميشود ولي باز تاكيد دارم كه اينها 50 درصد كار است و بقيه نحوه هزينه كردن است كه درست هزينه شود. نظارت بر هزينه اين اعتبارات خيلي مهم است كه اين نظارت به تضمين رعايت كيفيت خيلي كمك ميكند. من چون خودم در مسند اجرايي هستم تنگناها را درك ميكنم و توقع ندارم كه جايي اري 100 درصد بدون عيب انجام شود. جاهايي ميشود جلوي نواقص را گرفت و نبايد كوتاهي كرد. در كار خودمان ناگهان مسائلي غيرقابل پيشبيني پيش ميآيد كه اصلا به ذهنمان هم نميرسيده است. ما بايد هميشه مثبتنگر باشيم. همه مسئولين بايد به اين توجه داشته باشند كه بالاخره مردم از نيروهاي قرآني توقع دارند كه كارشان با تدبير باشد. با درايت و دلسوزي و با خروجيها قابل استناد باشد و پرهيز از كارهاي شعاري و دستوري شود. اينها آفات كار هستند.
در مورد برنامه سال 91 هم كمي توضيح ميدهيد؟
در بودجه نيم درصد سهم ما يازدهونيم ميليارد تومان است كه بر اساس آن ابلاغيه كه به ما شده و تفاهمنامهاي كه بين سازمان تبليغات اسلامي و شوراي توسعه منعقد شده ريز برنامهها معلوم است. اولاً ما اين حجم را دقيقاً بر اساس ظرفيت استانها تقسيم كرديم.
الان در هر استان دقيقاً ريز برنامههايشان و زمانشان مشخص است. مثلاً ما توضيح دادهايم كه اين برنامه توانمندسازي بايد در 30 جلسه آموزشي باشد كه نحوه امتحانش مشخص است و استاد بايد در هر جلسه مطالب معيني را توضيح بدهد و اينها بحثهاي كارشناسي بود كه در سازمان انجام شد و تقريباً يك دفترچه 100 صفحهاي از شرح اين برنامهها نوشته شد.
كار دوم اينكه فراخوان داديم و تمام كارشناسان و عوامل اجراييمان را در استانها جمع كرديم و دو روز در مشهد براي توجيه عزيزانمان نسبت به اين برنامه جلسه داشتيم. 350 كارشناس از كل كشور آمده بودند ما مقدمات را خوب پيش رفتيم الان تيمهاي ارزيابي را هم سازماندهي ميكنيم كه در خلال اجراي اين برنامهها به همه استانها بفرستيم كه از نزديك اجراي برنامهها را بررسي كنند ما تمام تلاشمان را انجام ميدهيم كه كار كيفيت قابل قبولي داشته باشد.
درباره برنامههاي خاص سازمان دارالقرآن براي سال 91 هم توضيح دهيد.
ما حدوداً در طول سال 40 برنامه قرآني مختلف داريم. در بخشهاي آموزشي و تبليغي- ترويجي و در بخش فضاي مجازي و بخشهاي نظارتي – حمايتي تلاش كرديم كه حجم عملياتهايمان را نسبت به سال قبل افزايش دهيم. مثلاً ما در سال 90 نسبت به سال 89 معدل 70 درصد بودجه استانها را افزايش داديم. امسال تلاش ميكنيم كه نسبت به سال 90 حداقل يك افزايش 30 درصدي داشته باشيم. چند برنامه جديد داريم كه از جمله همين برنامه انجمن خيرين قرآني است. مسابقات جديدي را طراحي كردهايم كه كار جديدي است و يك قاري قرآن را تشويق ميكنيم كه هم حافظ باشد و هم بر مفهوم قرآن مسلط باشد. تلاش كرديم در بخشهاي پژوهشي وتوليد محصولات و محتواي قرآني اين كار را افزايش دهيم. به هر استان پيشنهاد داديم كه لااقل يك محصول قرآني داشته باشند كه اين ميتواند مكتوب باشد يا نرمافزار. خيلي از مردم بخاطر مشغلهها نميتوانند كلاس بيايند ولي مثلاً 12 شب وقت دارد و ميخواهد قرآن ياد بگيرد و ما بايد يك بسته آموزشي خوب براي آن داشته باشيم. در روخواني و تجويد و مفاهيم و تفسير و 000 كتابهاي قرآني و تربيتي بستههاي آموزشي خوب بايد داشته باشيم.
در بخش فضاي مجازي سال قبل كارهاي خوبي انجام داديم. مانند آموزش آنلاين و امسال هم اين را تقويت ميكنيم و سايت تلاوت را امسال ميخواهيم يك تقويت جدي داشته باشيم. فضاي مجازي الان كاربرهاي زيادي دارد.
در بخش كادرسازي و پرورش استعدادهاي قرآني سال پيش كارهايي انجام داديم و امسال كساني كه سال گذشته انتخاب شدند مورد آموزش قرار ميگيرند ما سال گذشته حدود 500 نفر را در كل كشور شناسايي كرديم و حدوداً 250 نفر واقعاً نيروهاي درجه يك بودند كه در صورت سرمايهگذاري مناسب قطعاً چند سال ديگر اينها سرستونهاي قرآني ما ميشوند اين كار را هم در برنامه امسالمان داريم.
بخشي از كار شما هم چاپ قرآن است درباره برنامههاي اين حوزه هم توضيح دهيد.
ما هر سال يكي از برنامههايمان چاپ قرآن است و امسال نيز اين را داريم و درصدي براي اين كار ديده شده است. بنا به اعتباري كه داريم قرآن چاپ ميكنيم و در اين چند سال اهدايي بود و ما اين را تبديل به يارانهاي كردهايم و امسال با توجه به بودجه نيم درصد احتمالاً قرآن را اهدايي ميكنيم ولي اگر خودمان در بودجههاي خودمان ببينيم آن را به صورت يارانهاي تقسيم ميكنيم.
ما انجمن خيرين مدرسهساز داشتهايم ولي چه شد كه شما به فكر راهاندازي انجمن خيرين قرآني افتاديد؟ چون فكر ميكنم كمتر سابقه داشته است.
بيسابقه نبوده است ولي ما اين را نظامند كرديم كه اين فرهنگسازي براي مردم نياز است كه مردم براي كار قرآن خودشان هم سرمايهگذاري كنند. بالاخره مسئله اعتقادي و ديني ماست كار قرآن بايد تركيبي از حضورت دولت و ملت باشد حضور حاكميت و مردم كه هر دو يك وظايفي دارند ريشه آن هم از اينجا به ذهن ما آمد كه اگر مردم در ماه محرم و صفر اين همه براي عزاداري اهل بيت هزينه ميكنند اجباري ندارد و مردم خودشان ميخواهند و شايد چندصد ميليارد تومان در اين ماهها هزينه ميشود. وزير آموزش و پرورش گزارشي ميداد كه سال 90 حدود 220 ميليارد تومان خيرين مدرسهساز كمك كردهاند آيا نميتوانيم 10 درصد اين را در حوزه قرآني از مردم توقع داشته باشيم؟ اطلاعرساني خوب لازم داشتيم كه اين فعاليتها هدفمند شود كه ما اين كار را كرديم و الان مقدمات كار فراهم شده است و داريم وارد فاز اجرايي عملياتي ميشويم. پوستر و سايت برايش طراحي كرديم و مديران استانها را توجيه كرديم. من فكر ميكنم اگر ما كارمان را درست انجام دهيم مردم استقبال ميكنند. من بارها گفتهام كه اگر يك درصد مردم ايران عضو اين انجمن شوند و هركدام ماهي هزار تومان هزينه كنند تقريباً سالي 10 ميليارد تومان براي اين كار جمع ميشود. كه ظرفيت خيلي بيش از اينهاست. در همين مدت كوتاه در سايت حدوداً 200 نفر ثبت نام كردهاند و الان مقداري هم پول جمع شده است. اينها همه حاكي از اين است كه مردم آمادگي اين را دارند. نگاه ما نگاه فراسازماني است. اگر ما بتوانيم بودجههاي خوبي جمع كنيم همه بايد از آن استفاده كنند ما در برنامهمان داريم كه از رسانه ملي دعوت بكنيم تا حمايت بكنند و همه دستگاههاي قرآني اعم از ارشاد و اوقاف و 000 هم پاي كار بيايند. به ذهنمان رسيد كه در هر دستگاهي يك رابطه داشته باشيم كه بشود نماينده انجمن در آن سازمان و نهاد اين كار براي همه است. مقدمات كار فراهم شده و ما كمكم وارد فاز اجرايي ميشويم. كار ديگر اين است كه ما بايد شفاف به مردم گزارش عملكرد بدهيم كه اين را روي سايت طراحي كردهايم. كه انشاءالله فاز عملياتي كه آغاز شود هر عضوي در هر لحظه ميتواند ببيند چه خبر است. مردم بايداعتماد كنند هرچه شفافتر به مردم گزارش بدهيم اعتماد مردم بيشتر ميشود. در دو جلسهاي كه با هيأت امنا داشتيم نزديك به 50 عنوان كار تعريف شده است كه هركدام بخواهد اجرايي شود زمان خودش را ميبرد.
آيا كساني كه عضو انجمن خيرين ميشوند و پول ميگذارند ميتوانند خودشان در هزينه كردن آن نظر بدهند؟
بله پيشنهادميتوانند بدهند حتي ما اين را در هيأت امنا بحث كرديم كه آن كمكهايي كه مثلاً در استان كرمان در حال جمعآوري است در خود آن استان هزينه شود. ما خواهشمان اين است كه عزيزان با توجه به اينكه ما كل كشور را ميشناسيم به ما وكالت بدهند كه ما از طرف آنها اين كمكها را هزينه بكنيم و وظيفه ما اين است كه شفاف اطلاعرساني كنيم.
اگر نكتهاي ناگفته مانده بفرماييد.
من فكر ميكنم ما در حوزه قرآن خيلي بايد تلاش كنيم و مردم هم كمك بكنند. موضوعهاي اعتقادي خيلي مهم است و مردم هم ريشههاي اعتقادي قوي نسبت به قرآن و اهلبيت دارند و ما بايد از مردم كمك بگيريم و از توانمنديهاي آنان براي كار قرآني استفاده كنيم. نظام بايد به وظيفه خود عمل كند. ما هم وظيفه داريم اعتماد مردم را جلب كنيم يعني كار خوب ارائه بكنيم. امانتدار خوبي باشيم، كار كيفي ارائه كنيم كه مردم كمك كنند. انشاءالله در سالهاي نه چندان دور ضعفهاي قرآني كشورمان كمكم از بين ميروند. كشور ما اين ظرفيت را دارد كه اگر در ماه محرم در هر كوچه و خياباني يك خيمه عزا الهي امام حسين عليهالسلام هست در ماه رمضان هم در هر كوچه و خياباني يك خيمه قرآني باشد كه در آن آموزش بدهند و اين كار همت دستگاهها و مردم را ميطلبد.
چهارشنبه 2 اسفند 1391 - 13:33