• موردي يافت نشد

كتاب

اكرم اماني

سازمان­هاي مردم نهاد (راهکارهاي گسترش نظارت بر حوزه­هاي تبليغات اسلامي)

- سازمان­هاي مردم نهاد (راهکارهاي گسترش نظارت بر حوزه­هاي تبليغات اسلامي)

- مؤلف: معاونت پژوهشي جهاد دانشگاهي علامه طباطبايي با همکاري پژوهشکده باقرالعلوم(ع)

- شرکت چاپ و نشر بين الملل وابسته به انتشارات اميرکبير، چاپ اول 1391

- شابک: 1- 480-304- 964-978

- قيمت: 8000 تومان

کتاب «سازمان­هاي مردم نهاد» در 5 فصل توسط معاونت پژوهشي جهاد دانشگاهي با همکاري پژوهشکده باقرالعلوم تدوين و به نگارش درآمده است.

فصل اول با عنوان «کليات تحقيق» به بيان مسئله، ضرورت و اهميت موضوع، اهداف تحقيق، سؤالات و پيشينه­ي تحقيق، پايان نامه­ها و مقالات مي­پردازد.

برخي از پديده­ها در جوامع جديد در مقايسه با گذشته اهميت بيشتري يافته­اند و براي توسعه و پيشرفت اساسي، تلقي مي­شوند که سازمانهاي غيردولتي از آن جمله هستند.

مطالعه­ي نقش سازمانهاي غيردولتي نشان مي­دهد علاوه بر کارکردهاي فردي حضور افراد در اين نهادها، نقش واسط را در رابطه­ي دولت و ملت ايفا مي­کنند . . .

از همين روي در دنياي معاصر سازمان­هاي غيردولتي در انجام وظايفي که پيش از اين بر عهده­ي سازمانها و ارگانهاي دولتي بود، نقش محوري را بر عهده دارند. در جامعه­ي ايران نيز تشکل­ها و مجموعه­هاي غيردولتي با عناوين متعدد و مختلف و با کارکردهاي متنوع از قدمت ديرپاي برخوردارند.

سازمانهاي غيردولتي به عنوان مراکز مشارکت مردمي در شکل غيرانتفاعي آن هستند. نقش سازمان­هاي غيردولتي مشارکت دادن اقوام متنوع با مذاهب متعدد در اداره­ي امور و پيوند آنها به دولت بسيار بنيادي است. سازمان­هاي غيردولتي کارکردها و وظايف متعددي دارند که از جمله­ي آنها مي­توان به کارکرد اطلاع رساني، رفع فقر، تبعيض، نظارت و . . . اشاره کرد . . .

با توجه به ويژگيهاي ايران به لحاظ برداشتن قوميت­هاي متنوع و چه به لحاظ ساختار حکومتي ديني، مشاهده مي­شود که دين و رفتارهاي ديني در آن از جايگاه ويژه­اي برخوردار بوده و هست لذا يکي از حوزه­هايي که در طول ساليان دراز توانسته مشارکت مردم را به همراه داشته باشد، اين حوزه است؛ شکل گيري هيات مذهبي، خيريه­ها، تشکل­هاي مذهبي در جهت آموزش مباحث ديني و . . . بدون دخالت دولت در دوره­هاي مختلف وجود داشته و دارد هرچند که اين نهادهاي مردمي در بسياري از موارد نتوانسته­اند به شکلي سازمان يافته عمل نمايند و ويژگيهاي يک سازمان غيردولتي را کسب کنند . . .

مؤلف در فصل اول هدف کلي تحقيق را چنين بيان مي­کند: استخراج راهکارهاي ممکن در ايجاد و تقويت زمينه­هاي لازم نظارت سازمان­هاي غيردولتي بر تبليغ و ترويج پيام­هاي ديني.

وي همچنين درباره­ي پيشينه­ي تحقيق مي­گويد: نقش سازمان­هاي غيردولتي به عنوان مراکزي که باعث حضور مشارکت مردم در اداره­ي امور جامعه­ي خود مي­شوند از يک سو و اهميتي که نظارت در همه­ي انواع آن بخصوص نظارت مردمي دارد سبب شده است تا کتب و مقالات فراواني در اين باره نگاشته شود. ضمن آنکه برخي مؤسسات نيز کوشيده­اند با انجام تحقيقاتي بخش­هاي مربوط به سازمان­هاي غيردولتي و نظارت را روشن مي­سازند.

نويسنده در فصل دوم با عنوان «ادبيات تحقيق» پس از مقدمه­اي کوتاه به تاريخچه­ي سازمان­هاي غيردولتي، تعريف سازمان­هاي غيردولتي، تعاريف نهادهاي سازمان ملل، تعاريف بانک جهاني، طبقه بندي سازمان­هاي غيردولتي، مديريت در سازمان­هاي غيردولتي، گستره و حوزه­ي فعاليت، منابع مالي و انساني در سازمان­هاي غيردولتي و . . . مي­پردازند.

نويسنده سازمان­هاي غيردولتي را چنين طبقه بندي مي­کند:

1- سازمان­هاي عملياتي که هدف اصلي­شان تدوين و اجراي پروژه­هاي توسعه است.

2- سازمان­هاي حمايتي که هدف اصلي­شان دفاع در برابر يک معضل خاص و تأثيرگذاري بر سياست­ها و رويه­هاي نهادهاي خاص است.

و در ادامه نيز عمده­ترين اهداف سازمان­هاي غيردولتي را چنين معرفي مي­کند:

1- اطلاع رساني و آگاه سازي عمومي (ارتباطات)

2- جلب مشارکت مردمي (بسيج مردمي)

3- جذب سرمايه­ها و منابع کوچک مردمي (بسيج منابع)

4- ايجاد، گسترش و تقويت هماهنگي ميان دولت و مردم (هماهنگي)

5- ايجاد، گسترش و تقويت تفاهم ميان مردم ملل مختلف

6- پايداري در توليد و مصرف

7- گسترش نظام عمومي

8- ارزيابي فعاليت­ها و پروژه­هاي عمومي

9- افزايش بهره­وري در استفاده از منابع

مؤلف در ادامه­ي اين فصل به مفهوم دين و تعريف آن مي­پردازد و دين را از منظر مورخان، مردم شناسان، روانشناسان، جامعه شناسان و فلاسفه مورد بررسي قرار مي­دهد.

ايشان همچنين درباره­ي جمع بندي نهايي در تعريف دين چنين مي­گويد: «دين مجموعه­اي از مراسم و مناسک، رفتارها و بطور کلي نمادهايي است که بيانگر توجه، اعتقاد و گرايش به قدرت يا قدرتهايي ماوراي قدرت بشري باشد».

فصل سوم نيز به روش تحقيق اختصاص دارد و در آن به تعريف مفاهيم، تعريف نظري، تعاريف عملياتي، جامعه و نمونه آماري روش گردآوري داده­ها، فنون تجزيه و تحليل اطلاعات و محدوديت­هاي تحقيق پرداخته مي­شود.

در فصل سوم تعريفي نظري از سازمانهاي غيردولتي شده که مي­گويد سازمان غيردولتي به سازماني گفته مي­شود مي­ شود که داراي خصوصيات ذيل باشد:

1- به هيچ سازمان يا نهاد دولتي وابسته نباشد يا در هيچ کجاي اساسنامه ذکر نشده باشد که اعضا از سوي دولت منصوب شوند.

2- غيرانتفاعي بودن به اين معني که نبود فاصله از فعاليت­هاي سازمان مابين اعضا تقسيم نشود و به خود تشکيلات بازنگردد.

3- اعضاي آن داوطلب باشند.

4- ساختارمند باشد.

5- عملکرد شفاف و روشن داشته باشند که قابل عرضه به جامعه باشد.

6- هدف آنها کمک به بهبود وضعيت عمومي جامعه و مردم باشد و سياست­هاي مخالف دولت نداشته باشد.

فصل چهارم به توصيف و تبيين داده­ها اختصاص دارد و پس از مقدمه­اي کوتاه به بررسي عناويني چون: اوضاع کنوني سازمان­هاي غيردولتي فرهنگي ديني، ساختار غيردولتي فرهنگي ديني، ضرورت شکل گيري سازمان غيردولتي فرهنگي ديني، تعهدات دولت، تعهدات سازمان­هاي غيردولتي، عوامل بازدارنده دولتي، عوامل بازدارنده­ي مشترک، پيشنهادات مربوط به سازمانهاي غيردولتي، وضعيت نظارت بر امور فرهنگي ديني، تجزيه و تحليل داده­هاي مربوط به موانع موجود در نظارت و . . . پرداخته مي­شود.

فصل پنجم نيز به عنوان آخرين فصل کتاب به نتيجه گيري و پيشنهادات اختصاص دارد و در مقدمه­ي آن ذکر شده است که: وجود جامعه­اي با ظرفيت فرهنگي و ديني بالا، بدون مشارکت مردم در امور فرهنگي و ديني امکان­پذير نمي­ باشد. سازمان­هاي غيردولتي، جمعيت­ها يا گروه­هايي که با استقلال از دولت و بدون قصد منفعت طلبي، براي دفاع از منافع خاصي همچون مسائل اجتماعي، انسان دوستانه، مذهبي، فرهنگي و . . . تشکيل مي­کردند ابزارهاي مناسب نهادينه سازي چنين فرهنگي در جامعه مي­باشند.

در تحقيق حاضر همانطور که در فصل اول مطرح شد، سؤال اصلي پژوهش عبارت بود از: راهکارهاي ممکن در ايجاد و تقويت زمينه­هاي لازم نظارت سازمان­هاي غيردولتي بر تبليغ و ترويج پيام­هاي ديني چيست؟

در اين پژوهش با استفاده از مصاحبه دو دسته پرسشنامه گرديد. براساس جامعه­ي آماري تحقيق پرسشنامه ما تکميل و با استفاده از برنامه­ي spss و آماره­هاي مناسب نتايج، استخراج گرديد.

نتايج تحقيق که براساس اهداف تحقيق دسته بندي شده است به شرح ذيل مي­باشد:

1- وضعيت موجود سازمان­هاي غيردولتي فرهنگي ديني

2- نحوه­ي تعامل سازمان­هاي غيردولتي فرهنگي ديني و سازمان­هاي دولتي

3- سياستهاي مالياتي

4- حمايتهاي رسمي دولت از سازمان­هاي غيردولتي فرهنگي ديني و . . .

پيشنهاداتي که جهت ارتقاء بعد نظارتي سازمان آمده به سازمانهايي همچون: سازمان تبليغات اسلامي، دولت، آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و وزارت کشور ارائه شده است.

در پايان نمونه­اي از پرسشنامه­ي افراد و سازمانهاي غيردولتي نيز آمده است. 

شنبه 14 بهمن 1391 - 13:55

• سفر آگاهان شهيد
• در طلب راه راست (تأملات يک تازه مسلمان)
• به ياد مرحوم امير حسين فردي
• تندباد تشنه (تلخيص و بازنويسي شرفنامه نظامي گنجوي)
• چهل و يک مجلس غزوه و روضه
• آموزش عقائد
• عين القضاه همداني
• حکيم عمرخيام
• خون خدا (کوتاهه‌هايي از زندگاني امام حسين(ع))
• تنهاتر از تنها (کوتاهه‌هايي از زندگاني امام مجتبي(ع))
• رويداد­هاي بزرگ عصر ظهور
• سازمان­هاي مردم نهاد (راهکارهاي گسترش نظارت بر حوزه­هاي تبليغات اسلامي)
• زندگي مهارت مي­خواهد (پاسخ به سوالات مهارتهاي زندگي دانش آموزان)
• امامت صالحان (اميرالمومنين و اهل بيت در قرآن و حديث)
• اسلام و بازي کودکان