نقد و تحليل
روابط عمومي اداره كل تبليغات اسلامي استان كرمانشاه
گذران اوقات فراغت همانطوريکه متأثر از فرهنگ و جامعه است در ساختار جامعه و فرهنگ نيز اثر مي گذارد و به مرور زمان موجبات تغييرات اجتماعي را فراهم مي آورد ، بطوريکه با برنامه ريزي صحيح و حساب شده و مناسب براي اوقات فراغت افراد جامعه مي توان به توسعه ملي رسيد.
بنابراين اگر اوقات فراغت برنامه ريزي صحيح نداشته باشد ، جامعه را به انحراف مي کشاند و باعث فساد و تباهي مي شود امروزه ، در سراسر جهان مسئله اوقات فراغت ابعاد تازه اي يافته و جايگاه خاصي دارد.
نياز به گذران اوقات فراغت بگونه اي اجتناب ناپذير به منزله يک ارزش براي تمام افراد جامعه بويژه جوانان ، مطرح است تجربه نيز نشان داده است که برنامه هدايت شده براي گذران صحيح اوقات فراغت در جلوگيري آسيبهاي اجتماعي ، بسيار موثر است در واقع نوع گذران اوقات فراغت با زندگي معنوي و فرهنگ هر جامعه پيوند بسيار نزديکي دارد و همين ارتباط تنگاتنگ جوامع آگاه را بر آن داشته تا با اجراي سياستهاي مناسب و سنجيده اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي ، از هدر رفتن اوقات فراغت جلوگيري کنند و به باوري آن کمک نمايند و از اين راه بر غناي علمي و فرهنگي جامعه بيافزايند.
لذا با توجه به ايجاد کردن و گسترش دادن فضاهاي مناسب و مطلوب براي گذران اوقات فراغت و ارائه طرحهاي عمومي متنوع که به نحوي به کيفيت و کميت گذران اوقات فراغت کمک مي کند ، ضروري و حياتي است . براي پي بردن به اهميت اوقات فراغت برخي از نظريات انديشمندان را مطرح مي کنيم فرانيس دوگه مي گويد : به من بگوييد اوقات فراغت را چگونه مي گذارنيد تا بگويم شما که هستيد و فرزندانتان را چگونه تربيت مي کنيد .
ارسطو مي گويد: ما نه تنها بايد قادر باشيم خوب کار کنيم بلکه بايد از اوقات فراغت نيز به نحو احسن بهره ببريم براي اينکه مايه اصلي همه کارها بيکاري است البته کار و تفريح هر دو ضرورت دارند ولي تفريح از کار بهتر و در واقع پايان آن است و امروزه روانشناسان نيز معتقدند که تفريح سالم و سازنده سبب مي شود که فرد ساعاتي را به دور از نگراني و فشار زندگي بسر برد و شرايط لازم را براي رشد عاطفي ، بلوغ اجتماعي و سازگاري بيشتر با افراد ديگر پيدا کند.
انجام دادن تفريحهاي سالم از ابتلاي بسياري از بيماريها جلوگيري مي کند و موجب مي شود که فرد ذوق و توانايي بالقوه خود را شکوفا سازد.
به هر ترتيب براي توجيه ضرورت و اهميت غني سازي اوقات فراغت ، اولين قدم شناخت و درک صحيح فرهنگ فراغت است .
اوقات فراغت مي تواند فرصتي براي شکوفايي فردي و تحقق استعدادها باشد ، زيرا در اين گونه فعاليتها فرد بدون تحميل شرايط ناخواسته ، استعداد و علاقه خود را مي آزمايد و دست به انتخاب مي زند ، محققين نيز معتقدند:
آغاز يک علاقه جدي به امور هنري و انتخاب شغل و چشم انداز روشني از آينده ، در فعاليتهاي مختلف زمان فراغت شکل مي گيرد.
زيرا در اين فعاليتها فرد بدون تحميل شرايط ناخواسته ، استعداد و علاقه خود را مي آزمايد و دست به انتخاب مي زند بنابراين از مهمترين اهداف و برنامه هاي اوقات فراغت مي توان به موارد زير اشاره کرد.
استراحت و رفع خستگي :
فراغت فرصتي را فراهم مي آورد تا آدمي خستگي را از تن بزدايد و براي غدد اعصاب ، تجديد قوا و تأمين آسايش استراحت کند.
امکانات و فرصت براي تفريح:
به آدمي اجازه مي دهد که عرصه هاي جديدي را گشوده و او را از انجام يک رشته کارهاي تکراري جدا مي نمايد : مانند بازي ، ورزش ، گردش در طبيعت و سرگرمي
گسترش استعدادهاي فردي و فرهنگي:
که نتيجه آن شکوفايي فردي و اجتماعي و فرهنگي است . فراغت فرصت تعالي شخصي و آفرينندگي را فراهم مي آورد آفرينشهاي هنري ، علمي ، و دريافت آموزشهاي مورد علاقه در اين مجموعه قرار مي گيرند.
مشارکت اجتماعي:
فراغت با فراهم کردن امکان و فرصت برقراري روابط خانوادگي، دوستانه ، گروهي و حرفه اي به تقويت انسجام اجتماعي ، ياري مي رساند و زمينه را براي انجام فعاليتهاي مشارکتي فراهم مي کند ، به عبارت ديگر فراغت هاي گروهي فرصتي براي تمرين مشارکت اجتماعي است و مسئوليت پذيري و احساس تعهد اجتماعي را افزايش مي دهد
در اين راستا اوقات فراغت مناسبترين فرصت ها براي توسعه مهارتهاي شناختي و شکوفايي استعدادهاست زيرا هنگامي که فرد بر اساس علاقه و انگيزه شخصي (بدون داشتن اجبار و وظيفه رسمي) بخواهد در زمينه هاي متنوع فعاليت داشته باشد.
مسلماً تلاش او در چنين شرايط مطلوب و خوشايند ذهني و رواني از يک طرف در تأمين بهداشت جسمي و روحي موثر خواهد بود و از طرف ديگر موجب فراگيريهاي پايدار در او خواهد شد . لذا مي طلبد برنامه ريزان و مسئولين امر بخصوص سازمانها و دستگاههاي فرهنگي، آموزشي ، علمي و مهارتي بحث اوقات فراغت بويژه جوانان و نوجوانان را با توجه به اهميت موضوع با برنامه ريزي هاي مناسبي در امر اوقات فراغت بيکاري جوانان و نوجوانان بيش از پيش توجه نمايند چرا که جوانان اميدهاي آينده جامعه هستند ، غالباً از طريق برنامه ريزي صحيح براي اوقات فراغت و با توجه به نامگذاري سالجاري بنام سال نو آوري و شکوفايي ، توسط مقام معظم رهبري حضرت آيت ا... خامنه اي مدطله العالي مي توان موقعيت هاي پر ارزشي را به لحاظ ارائه ابتکارات ، خلاقيت ها ، نوآوري و شکوفايي ارزشمند جوانان فراهم آورد.
سيروس اميري
کارشناس ارشد اداره کل تبليغات اسلامي استان کرمانشاه
دوشنبه 6 شهريور 1391 - 10:38