پراكندگي جمعيت و مسائل فرهنگي؛ دو بُعد تعيين سهميه مؤسسات قرآني

ابعاد تعيين سهميه مؤسسات قرآني در استان‌هاي كشور به عوامل مختلفي بستگي دارد. پراكندگي جغرافيايي جمعيت، تعداد شهرستان‌ها و مسائل فرهنگي استان‌ها ابعاد مهم در نحوه تعيين سهيمه مؤسسات قرآني استان‌ها در كشور است. هميشه اين سوال مطرح بوده است كه آيا تعدد و پراكندگي مؤسسات و مراكز قرآني باعث ايجاد گسست در فعاليت‌هاي قرآني و ايجاد رقابت ناسالم مي‌شود؟ يا آيا تعدد مؤسسات قرآني باعث كم شدن بودجه اختصاصي به آنان مي‌شود يا خير؟ در اين گزارش به بررسي پراكندگي جمعيت و مسائل فرهنگي آن در گفتگو با رييس سازمان دارالقرآن كشور وابسته به سازمان تبليغات اسلامي مي‌پردازيم.

مهدي قره‌شيخلو در پاسخ به اين پرسش كه آيا تعدد و پراكندگي مؤسسات و مراكز قرآني باعث ايجاد گسست در فعاليت‌هاي قرآني و ايجاد رقابت ناسالم مي‌شود، گفت: تعدد دستگاه‌هاي قرآني ذاتاً چيز بدي نيست اما اگر هماهنگي و تقسيم كار وجود داشته باشد، با مشكلات كمتري مواجه خواهيم بود؛ البته شايد تمركز بر روي مراكز قرآني كمتر ثمرات بهتري داشته باشد اما هم‌اكنون كه بنا به دلايلي تمركز لازم و سازمان منطقي وجود ندارد، تعدد و مشكلات حاصل از بالا رفتن تعداد كمي مؤسسات را مي‌شود با تقسيم وظايف و شرح آن حل كرد.

وي اضافه كرد: در اين رابطه بايد شرح وظايف هر حوزه را مشخص كرد تا موازي‌كاري و تداخل امور پيش نيايد؛ در واقع به نوعي ديگر اگر تقسيم وظايف شود، حوزه كاري هر دستگاه مشخص مي‌شود و رقابت سالم وجود خواهد داشت در غير اين صورت رقابت ناسالم خواهد شد.

اين قاري بين‌المللي در پاسخ به اين سؤال كه چگونه مي‌توان رقابت مؤسسات قرآني را در جهت رشد آنان هدايت كرد، بيان كرد: در حوزه فعاليت‌هاي قرآني شايد رقابت به آن معنايي كه در حوزه‌هاي ديگر است، مطرح نباشد زيرا به هر حال هم حوزه‌هاي دولتي و هم حوزه‌هاي غير دولتي مي‌خواهند در كار قرآني دخيل باشند و به همين خاطر در اين عرصه گام برداشته، كمك و شركت مي‌كنند.

وي ادامه داد: بايد در اين امر كنترل و نظارتي دقيق صورت گيرد تا اگر تقسيم‌بندي و نظارت صورت گيرد، با فضايي رو به رشد مواجه خواهيم بود كه از لحاظ رعايت مسائل اخلاقي بعيد مي‌دانم كه ما دچار رقابت‌هاي ناسالم شويم.

رئيس سازمان دار‌القرآن كشور در رابطه با اين كه آيا تعدد مؤسسات قرآني باعث كم شدن بودجه اختصاصي به آنان مي‌شود يا خير، گفت: در واقع اصل راه‌اندازي مؤسسات قرآني ـ مردمي اين است كه بايد توانمند باشند و بتوانند به تنهايي مركز خويش را مديريت كنند و با مديريت مالي درست هزينه‌هاي لازم را تأمين كرده و بتواند جلب اعتبار كنند.

قره‌شيخلو اضافه كرد: در واقع اصل مؤسسه به اين معناست كه چه در بخش خصوصي و چه در بخش مردمي بتواند خود، امور را اداره كند، با اين تفاوت كه مؤسسات دولتي با توجه به نقش حمايت‌كننده‌اي كه دارند، به اندازه وسع و اعتبار خود به انجام فعاليت مي‌پردازند ولي اگر مؤسسات انتظار داشته باشند كه تمامي هزينه‌هايشان را دولت تأمين كند پس ديگر مردمي نخواهد بود و در ادامه كار نيز با مشكلاتي روبه رو خواهند شد.

كيفيت آسيب نمي‌رساند اما اگر افزايش بي‌رويه باشد و فقط دنبال عدد و ارقام و آمار باشيم، قطعا اين كار نه تنها همراه با كيفيت نخواهد بود بلكه باعث كاهش كيفي فعاليت‌هاي مراكز قرآني نيز خواهد شد.

اين قاري بين‌المللي در ادامه اظهار كرد: در اين رابطه به عقيده بنده براي صدور مجوز جهت مؤسسات قرآني بايد كنترل دقيقي صورت گيرد و تمام ضوابط و مقررات رعايت شود و مقررات بخش‌هاي متفاوت در نظر گرفته شود تا ما شاهد رشد اين مهم همراه با كيفيت باشيم.

وي در پاسخ به اين سؤال كه معيار و ملاك‌هاي افزايش مؤسسات و صدور مجوز براي ايجاد مؤسسات جديد در كشور بر چه اصولي است، افزود: ‌هم‌اكنون در سازمان دارالقرآن‌الكريم كشور معياري تعريف كرده‌ايم كه براساس اين ملاك‌ها فعاليت مي‌كنيم و يكي از اين معيارها آمايش سرزميني يا به روايتي ديگر پراكندگي جغرافيايي جمعيت، تعداد شهرستان‌ها و مسائل فرهنگي استان‌ها است كه تمامي اين موارد در نحوه تعيين سهيمه مؤسسات قرآني استان‌ها مؤثر است.

سال 91 آيين‌نامه‌ و مقررات جديد به مؤسسات قرآني ابلاغ مي‌شود

اين استاد برجسته در ادامه تصريح كرد: لذا ما قانوني داريم كه مي‌سنجيم هر استان يا شهرستان نياز به چند مؤسسه قرآني دارد و سپس كليه آيين‌نامه‌ها و مقررات را در شش ماهه دوم هر سال بازبيني كرده‌ و اشكالات سال‌هاي گذشته را بر طرف مي‌كنيم تا در سال آينده با نظارت دقيق افزايش كمي و كيفي فعاليت‌هاي مؤسسات قرآني را ادامه ‌دهيم.

اين داور برجسته در ادامه در پاسخ به اين سؤال كه چرا برخي از استان‌ها داراي مؤسسات كم و برخي داراي مؤسسات زيادي هستند، اذعان كرد: استان‌ها از لحاظ ويژگي با هم متفاوت هستند، برخي رشد خوبي دارند، برخي ديگر رشدي ندارند، برخي داراي امكاناتي خوب هستند، به عنوان مثال استان ايلام كه در مجموع استان ضعيفي از لحاظ مسائل مالي و اقتصادي است خيلي با استان اصفهان كه پيشرفت به‌روز دارد متفاوت است كه ما تمامي اين ضوابط را در افزايش تعدا مؤسسات در آن استان‌ها و تعيين سهميه در نظر خواهيم گرفت.

قره‌شيخلو در رابطه با اين مسأله كه اكثر مؤسسات قرآني با مشكل مكان و اجاره‌بها و نيز پراخت قبوض بدون در نظر گرفتن يارانه به خصوص پس از هدفمندي يارانه‌ها مواجه هستند و براي اين مشكل چه تدابيري انديشيده شده است، بيان كرد: هم‌اكنون آماري كه ما داريم چيزي در حدود چهار، پنج هزار مؤسسه قرآني ـ مردمي در كشور وجود دارد كه فعاليت مي‌كنند و اگر قرار باشد همه اين مؤسسات توسط دولت حمايت شوند و مكان و اجاره‌بهاي پرداخت قبوض آنان در نظر گرفته شود، نياز به بودجه بسياري است.

وي يادآور شد: لذا ما بايد از مكان‌هايي كه داريم مثل مدارس، حسنيه‌ها و مساجد و ... استفاده كنيم، در واقع در حال حاضر نزديك به 120 هزار مدرسه داريم كه اگر از كسانيكه در اين حوزه‌ها فعاليت دارند، اجازه بگيريم اين مشكل به سرعت حل خواهد شد.

اين كارشناس علوم‌قرآني در پاسخ به اين سؤال كه آيا بررسي مكان مؤسسه پيش از صدور مجوز فعاليت نمي‌تواند راهي براي پيشگيري از اين مشكل باشد، تأكيد كرد: قطعا همين‌طور است زيرا ما قبل از صدور مجوز مكان را بررسي مي‌كنيم ولي مكاني كه مد نظر ما است در واقع دفتر كار مؤسسه خواهد بود و اگر فضايي باشد كه پاسخگوي كارهاي دفتر مؤسسه باشد از نظر ما بلامانع است؛ ولي اين كه ما انتظار داشته باشيم هر مؤسسه مثلا 10 كلاس آموزشي داشته باشد و ... كسي نمي‌تواند چنين فضايي را مهيا كند پس وظيفه ما اين است كه فضايي براي دفتر اختصاص دهيم و بقيه كار با مؤسسه است كه بايد از حوزه‌هاي ديگر براي رشد فعاليت‌هاي خود استفاده كند.

شنبه 27 اسفند 1390 - 9:2

از اين نويسنده يا گزارشگر

*نام:
*ايميل:
نظر شما:

* اختياری