يادداشت
داود ميرزايي مقدم
مدیر کل دفتر مطالعات و رصد فرهنگی
امروزه بدنبال تحولات روزافزون جهان و تقدم و تأخر منابع کمياب، هر قدر ميگذرد، تمدنها و حکومتها عليرغم پيشرفت در تکنولوژي، بيشتر به اهميت نيروي انساني در مديريت امور مربوط به انسانها، توليد سرمايه و پيشرفت اقتصادي پي ميبرند. قصد من از نگارش اين خطوط مروري بر «اهميت نيروي انساني در اقتصاد و به ويژه در جهاد و انقلاب اقتصادي» است.
پس از شروع به کار دولت نهم و دهم، دشمنان انقلاب اسلامي فهميدند ديگر نمي توانند از نفوذشان در عناصر حکومتي ايران مثل قبل بهره ببرند و اعتراف کردند که آقاي احمدينژاد برخلاف آقاي خاتمي، ايران را به صورت انقلابي مديريت ميکند در حالي که آقاي خاتمي رفتارش ديپلماتيک، مثل يک دولت و همراه با سازش و عقبنشيني بود در حاليکه انقلاب اسلامي، هيچگاه روحية سازشي و عقبنشيني در مقابل زورگويان نداشته و ندارد. دولت نهم و دهم با مديريت خستگي ناپذير و انقلابي آقاي احمدي نژاد با وجود تمام مخالفتها و کارشکنيها کارهاي بزرگي انجام داد و انشاءالله تاريخ در آينده، دربارة عمق زحمات و آيندهنگريهاي ايشان قضاوت خواهد کرد و او را اميرکبير زمان ما خواهد ناميد چنانکه قدر و منزلت اميرکبير نيز در زمان خودش ناشناخته ماند!
هماهنگي فوقالعادة آقاي احمدينژاد با مقام معظم رهبري (مدظلهالعالي) يکي از رموز موفقيت و يکي از مهمترين دلايل وجود دشمنان بزرگ ايشان است و حضرت آقا به وضوح و روشني از نزديکي ديدگاههايشان به ايشان بارها سخن گفتهاند. اينک پس از سالهايي پر از همت و تلاش، سال جهاد اقتصادي فرا رسيده و اين امر بي ارتباط با طرحهاي بزرگ تحول اقتصادي دولت خدمتگذار نيست. طرحهايي که همة اقتصاددانان با تحليلي ناقص و نادرست، آنرا محکوم به شکست و ايجاد تشنج در کشور ميدانستند اما با فضل خدا و درايت عميق دولت سربلند نهم و دهم، در ساية اجراي درست و به موقع تحولات اقتصادي، ايران عزيز با سرعت به سمت پيشرفت همه جانبه و از جمله اقتصادي پيش ميرود تا به همه بفهماند نظام مقدس جمهوري اسلامي با «الگوي ايراني اسلامي توسعه» به خوبي از نقش عوامل اقتصادي در ثبات و پيشرفت خويش آگاه است و نگاهي همه جانبه دارد.
نيک مي دانيم، در مباحث اقتصادي يکي از عناصر مهم «سرماية انساني» است. سرمايه انساني عبارت است مجموعه دانش و مهارتهاي جمع شده در نيروي انساني يک سازمان. سرمايه انساني مستلزم سرمايه گذاري بر روي نيروهاي انساني يک مجموعه به منظور بالا بردن بازدهي آنهاست. سرمايه انساني سرمايه گذاري روي منابع انساني جهت افزايش بازدهي آنهاست. از آنجا که اين نوع هزينهها با هدف بهرهبرداري در آينده انجام ميگيرد لذا آن را "سرمايهگذاري در منابع انساني" نيز ميخوانند. مقوله سرمايه انساني محور بسياري از تحولات نوين اقتصاد بوده و در تبيين مسائلي همچون تفاوت حقوق و دستمزدها به دليل سن و شغل، ناموزوني بيکاري افراد ماهر و تنظيم مقررات شغلي توسط اتحاديههاي کارگري نقش مهمي داشته و دارد. تخصيص منابع سرمايهاي به دورههاي مختلف تحصيلي، که لزوماً به بهاي چشمپوشي از ديگر زمينهها خواهد بود، نيز از حوزههاي مهم مبحث سرمايه انساني به شمار ميرود.
در کنار سرماية انساني توجه به دو نظرية مهم ديگر «سرماية فرهنگي» و «سرماية اجتماعي» نيز اهميت دارد. نظريه «سرمايه فرهنگي» توسط پير بورديو جامعه شناس فرانسوي ابداع شدهاست. سرمايه فرهنگي به تمرکز و انباشت انواع مختلف کالاهاي ملموس فرهنگي و نيز قدرت و توانايي در اختيار گرفتن اين کالاها و همچنين استعداد و ظرفيت فرد در شناخت و کاربرد اين وسايل گفته ميشود. اما «سرمايه اجتماعي مجموعه هنجارهاي موجود در سيستمهاي اجتماعي است كه موجب ارتقاي سطح همكاري اعضاي آن جامعه گرديده و موجب پايين آمدن سطح هزينههاي تبادلها و ارتباطها ميگردد». (فوكوياما 1999). سرمايهي اجتماعي درعمل مبتني بر عوامل فرهنگي و اجتماعي بوده و شناسايي آن به عنوان يك نوع سرمايه چه در سطح مديريت كلان توسعه كشورها و چه در سطح مديريت سازمانها ميتواند شناخت جديدي را از سيستمهاي اقتصادي - اجتماعي ايجاد كرده و مديران را در هدايت بهتر سيستمها ياري كند.
همانطور که سرمايه فيزيکي اهميت دارد، تحصيلات دانشگاهي هم به صورت فردي و هم در شکل جمعي ميتوانند با توسعة ارتباطات اجتماعي موجب افزايش بهره وري شوند و در يک برآيند جمعي مفهومي عميق تحت عنوان «سرماية اجتماعي» را توليد کنند و در تمام اين مباحث سهم نيروي انساني سهم ويژهاي است چراکه نيروي انساني با انگيزه باعث بكارگيري درست سرمايه و منابع مي شود. در اين راستا نيروي انساني را بايد به گونهاي تربيت كرد كه كار براي او لذت بخش باشد و اين به طور طبيعي باعث افزايش نتيجه فعاليت او ميشود. نيروي انساني متخصص و كارآمد است كه امكانات و ظرفيتهاي كشور را براي توسعه كشور به كار مي گيرد.
و اما جهاد اقتصادي:
با توجه به شرايط ويژة کشور عزيز ما و اجراي قانون هدفمندي يارانهها سال 1390 از سوي مقام معظم رهبري (مدظله العالي) بسيار بجا و به موقع، سال «جهاد اقتصادي» نام گرفت. جهادي که واژهاي آميخته با ارزشهاي ديني ماست زيرا «جهاد» با ايثار و فداكاري آميخته است. در اين جهاد بايد قصد قربت داشت و به دنبال تقرب به خدا بود. رهبر معظم انقلاب اسلامي (مدظلهالعالي) در اين نامگذاري، فعاليت اقتصادي را با نگاه عبادي نگريسته و با بكارگيري عنوان جهاد بر اين نكته تأكيد فرمودند كه نبايد به روند طبيعي كار اقتصادي در كشور اكتفا كرد بلكه بايد جهش اقتصادي نمود.
اينک در شرايط بسيار سرنوشتساز سياسي منطقه، در حاليکه الگوي كشورهاي اسلامي هستيم بايد جهش اقتصادي را جدي بگيريم چراکه در غير اينصورت بدخواهان داخلي و خارجي بر طبلهاي نااميدي خواهند کوفت که ديديد ميگفتيم دين از سياست وحکومت جداست و نميتواند باعث موفقيت در عرصههاي اقتصادي که مهمترين رکن زندگي است شود!
جهاد اقتصادي در واقع طرحي براي مقابله با جلوهاي ديگر از تهاجم دشمن يعني جنگ اقتصادي است. جنگ اقتصادي دشمن ، پس از ناكامي در ديگر عرصههاي توطئهورزي عليه ملت ايران، طراحي شده است.
انشاءالله و به خواست خداي بزرگ، دولت با سرمايهگذاري و فراهمسازي زيرساختهاي لازم براي اشتغال و رشد اقتصادي امسال را پربركتتر خواهد نمود و بار ديگر ايران عزيز از اين برهة حساس نيز عبور خواهد کرد.
ايران اسلامي براي رسيدن به يک جامعهاي که در آن فقر و بيکاري نباشد و عقب ماندگيها از بين رفته باشد، نيازمند يک رشد اقتصادي بالاي 8 درصد است. گو اينکه، همزمان با رشد اقتصادي، نيازمند عدالت و توانمندسازي تمامي مردم در اداره زندگي خود است و در اين چشمانداز با چند مانع جدي روبروست:
نخست ـ تحريمهاي غرب و کارشکني آنها در راه پيشرفت ملت ايران وجود دارد و ممکن است به اين فشارها دامن بزنند کما اينکه تا کنون، همة راهها را امتحان کردهاند اما روز به روز ناکامتر ميشوند چون جنس انقلاب اسلامي و مردم مسلمان ايران و از همه مهمتر غايت و نيت الهي مسئولان کشور را نشناخته و نميشناسند.
دوم ـ زندگي مصرفي و فرهنگ غير توليدي در اغلب مردم وجود دارد.
سوم ـ عقب ماندگي دويست ساله دوران قاجار و پهلوي که خود ناشي از يک اقتصاد استعماري بوده است.
چهارم ـ الگوهايي که براي رونق و پيشرفت اقتصادي انتخاب شده نتوانسته آن جهش لازم را به وجود آورد
براي گذر از اين موانع، راهي جز يک انقلاب اقتصادي و فرهنگي در کشور نيست. ايجاد يک انقلاب اقتصادي که هم موانع را خنثي کند و هم شکوفايي مادي و معنوي ايران را رقم زند نياز به يک جهاد اقتصادي دارد و در اين جهاد مقدس، نيروي انساني با انگيزه و مثبت جايگاهي ويژه دارد.
در شرايط کنوني که دشمنان نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران از همة زمينهها و عوامل براي جلوگيري از پيشرفت انقلاب اسلامي استفاده ميکنند و هر روز بيش از روز پيش و با توان و پشتيباني مضاعف بر طبلهاي نااميدي و ريزش نيروهاي انقلابي ميکوبند همة ما وظيفه داريم با استفاده از الگوي مديريت اسلامي و با اجراي فرامين مقام معظم رهبري (مدظلهالعالي) به بالا بردن روحية اميد و تلاش در نيروي انساني مرتبط با دايرة کاري و تحت تأثير خود کمک کنيم تا انشاءالله به کوري چشم فتنهگران، بدخواهان و دشمنان، ايراني موفق و سربلند داشته باشيم. انشاءالله
سهشنبه 23 فروردين 1390 - 9:55