- موردي يافت نشد
يادداشت
عليرضا حسيني
جهاد اقتصادي در اقتصاد فرهنگ
سال 1390، نخستين سال از دهة نود شمسي، در حالي آغاز شده است که جهان و بخصوص خاورميانه دچار تحولات بنيادي شده و مرحلة جديدي در تاريخ آن رقم خورده است که بي‌گمان با هوشياري مردم مسلمان منطقه، موجب ترقّي و استقلال و پيشرفت کشورهاي مسلمان و رفع نفوذ و سلطة بيگانگان خواهد شد.
در اين عرصه، ايران اسلامي قطب تأثيرگذاري است که از سي‌ودو سال پيش سردمدار حرکت‌هاي آزاديخواهانه و استقلال‌طلبانه و ضد سلطه و استکبار بوده و اکنون الگوي برجسته، و بلکه تنها الگوي موفّق موجود براي رهايي و ترقّي مبتني بر تفکّر و بينش اسلام اصيل است. اين موقعيت ويژه و منحصر به فرد، علاوه بر امتيازاتي که براي جمهوري اسلامي ايران داشته، الزامات و مسئوليت‌هايي نيز براي ملّت و دولت ايران در بر دارد. يکي از اين الزاماتِ مسئوليت‌آور، نظام اقتصادي کشور است که بايد متناسب با جايگاه ايران و توانايي‌ها و امکانات آن باشد. به سخن ديگر، از کشوري که رهبري حرکت‌هاي آزاديخواهانه و اسلامي را در جهان بر عهده دارد، انتظار مي‌رود در تمام عرصه‌ها و بخصوص در زمينة اقتصاد به عنوان زيربناي زندگي انساني، موقعيت مطلوب و مطمئني داشته باشد.
«جهاد اقتصادي» که از سوي رهبر معظّم انقلاب، حضرت آيتالله العظمي خامنهاي به عنوان شعار سال 1390 شمسي مطرح گرديده، ناظر بر همين امر است. مفهوم اين شعار در راستاي افق 1404 و بر مبناي شعارهاي دو سال گذشته، اصلاح الگوي مصرف و همّت و کار مضاعف، بوده و هدف آن، حرکت شتابنده براي تأمين اهداف برنامه‌هاي سند چشم‌انداز است.
چنان که حضرت امام خامنهاي تصريح کردند که «کشور ما بحمدالله در جادة پيشرفت و تعالي حرکت خوبي را آغاز کرده است» تأکيد بر لزوم تداوم اين حرکت با توجّه به اينکه سومين سال از دهة پيشرفت و عدالت آغاز شده است، پيام روشني دارد و آن اين است که شتاب حاصل شده در سال گذشته نبايد کند شود و بايد با توان بيشتر و بدون احساس خستگي و خمودگي، مسيرِ مشخص‌شده پيموده شود: «خوشبختانه اين حرکت هر چه گذشته است، شتاب بيشتري پيدا کرده است. مثلاً در عرصة توليد علم، طبق آمارهايي که مراکز متخصص جهاني و مراکز بين‌المللي اعلام مي‌کنند، مشارکت کشور ما در پيشرفت علمي و توليد علم در دنيا بيش از يازده درصد است؛ در حالي که ما يک درصد مردم دنيا هستيم و کشوري که بعد از ما در اين منطقه بيشترين نصيب را داشته است، کمتر از شش درصد پيشرفت داشته است. بنابراين پيشرفت کشور در عرصه‌هاي مختلف بحمدالله خيلي خوب بوده است. اين حرکت شتاب‌آلود و همراه با جديت و همّت، ان‌شاءالله بايستي ادامه پيدا کند.»
بنابراين وجه مهم جهاد اقتصادي، تداوم حرکت شتابنده به سوي پيشرفت (مطابق مفهوم اسلامي ايراني آن و نه صرفاً بر اساس تعاريف غربي) است و در اين راه تمام عوامل مادّي و معنوي و انساني بايد هماهنگ با يکديگر مورد استفاده قرار گيرند.
وجه مهم ديگر اين جهاد، تأمين عدالت است که به فرمودة رهبر معظّم انقلاب بدون در نظر داشتن آن، پيشرفت کشور مطابق الگوي اسلام نخواهد بود. ايشان در پيام نوروزي امسال اين موضوع را تذکّر دادند که با توجّه به برنامه‌هاي جاري در کشور و نيز با عنايت به تحولات جديد منطقه، پرداختن به عدالت بايد در کانون توجّه مسئولان و برنامه‌ريزان باشد: «ما الآن در اين ساعت داريم وارد سومين سال دهة پيشرفت و عدالت مي‌شويم. البته هم در زمينة پيشرفت و هم تا حدود زيادي در زمينة عدالت، کارهاي خوبي انجام گرفته است، ليکن حرکت ما بايد به نحوي باشد که بتوانيم اين دهه را به معناي حقيقي کلمه، مظهر پيشرفت و مظهر استقرار عدالت در کشورمان قرار بدهيم. خوشبختانه با اين حرکتي که در دنياي اسلام به وجود آمده است، انسان احساس مي‌کند که اين دهه به توفيق پروردگار براي منطقه هم دهة پيشرفت و دهة عدالت خواهد بود.»
از ديدگاه ايشان شاخص اصلي حرکت اقتصادي، رشد پيش‌بيني شدة 8 درصدي در برنامة پنجم توسعه است که متضمّن کاهش نرخ بيکاري و افزايش اشتغال، افزايش سرمايه‌گذاري بخش خصوصي و توانمندسازي بخش خصوصي با ايجاد تعاوني‌ها، آماده‌سازي زيرساخت‌هاي حقوقي و قانوني، حمايت از شکوفايي کار، ايجاد زمينه‌هاي لازم براي صرفه‌جويي در مواد اساسي است. با دقّت در اين موارد درمي‌يابيم که جهاد اقتصادي بر بستر شعارهاي سال‌هاي گذشته تحقّق پيدا مي‌کند. ارتباط وثيق اين شعار با شعارهايي همچون خدمت‌رساني به مردم، اصلاح الگوي مصرف، و همّت و کار مضاعف هم بيانگر پيوستگي اين مفاهيم و هم مبيّن ضرورت پرداختن مداوم به شعارهاي سال‌هاي گذشته و فرهنگ‌سازي پيرامون آنهاست. تأکيد رهبر معظّم انقلاب بر اقتصاد به دليل برنامه‌هاي مهم اقتصادي است که از سال‌هاي گذشته شروع شده و بايد متناسب با اهداف برنامه‌هاي پنج ساله و سند چشم‌انداز به نتيجة مطلوب برسند.
اما ايشان جنبة فرهنگي جهاد اقتصادي را نيز مدّ نظر داشته‌اند زيرا هم جهاد و هم اقتصاد در تمام جنبه‌هاي زيست انسان مسلمان نمود و بروز دارند و از اين رو نمي‌توان تأثير آنها را در زمينه‌هاي مختلف و از جمله فرهنگ ناديده گرفت. به همين دليل در بيانات رهبر معظّم انقلاب در مشهد مقدّس در خصوص الزامات جهاد اقتصادي بر اين موضوع تأکيد شده است که «انجام جهاد اقتصادي نيازمند روحيۀ جهادي، استحکام معنويت و تديّن در جامعه به ويژه در ميان جوانان، پرهيز از مسائل حاشيه‌اي و حاشيه‌سازي‌ها در کشور و حفظ اتّحاد و انسجام ملّي در ميان مردم، مردم و مسئولان و در ميان مسئولان است». تمام اين موارد در حوزة فعاليت‌ها و برنامه‌هاي فرهنگي قرار دارند و روشن است که تحقّق جهاد اقتصادي توأم با فرهنگ‌سازي و روشنگري افکار عمومي در رابطه با اين موضوع است. ضمن آنکه خود حوزة فرهنگ نيز داراي جنبة اقتصادي است و جهاد اقتصادي در حوزة فرهنگ هم تعريف‌پذير و ضروري است. حتّي مي‌توان گفت جهاد اقتصادي در «اقتصاد فرهنگ» بسيار ضروري‌تر از ساير حوزه‌هاست زيرا اين حوزه بايد به لحاظ اقتصادي آنقدر قوي باشد تا برنامه‌ها و طرح‌هاي فرهنگي امکان اجرا پيدا کنند. بسياري از طرح‌ها و برنامه‌هاي فرهنگي به دليل کمبودهاي اقتصادي، يا اجرا نمي‌شوند و يا ناقص و محدود به اجرا درمي‌آيند. اگر اقتصاد فرهنگ وضعيت مطلوب و بهينه‌اي داشته باشد، بسياري از طرح‌هاي مؤثر و مفيد امکان اجرا پيدا مي‌کنند و اجراي آنها هم باعث تقويت و جهش در حوزه‌هاي ديگر مي‌گردد. بنابراين، پرداختن به توانمندي اقتصادي حوزة فرهنگ اهميت زيادي دارد و در چهارچوب شعار امسال بايد در مسير تحقّق آن گام برداشت.
چهارشنبه 3 فروردين 1390 - 17:13
- محرم نداي حسين شهيد است و بس
- سازمان تبليغات بايد بتواند جلو تبليغات غيراسلامي و ضد اسلامي را بگيرد
- برنامه‌ريزي براي فردا با استفاده از تجربيات ديروز و امکانات امروز
- کعبه، محور وحدت مسلمانان
- بي‌رقيب در خاورميانه
- بي‌رقيب در خاورميانه
- جهاد اقتصادي در اقتصاد فرهنگ
- تا وضعيت مطلوب فاصله داريم
- يك روحاني بايد مانند يك سرباز در عرصة تبليغ جانفشاني كند
- ارتباط سازنده با مجلس براي ارتقاي کارايي سازمان تبليغات اسلامي
- تبليغ، از امور بنيادي دين است
- هيچ‌کس به اندازۀ علي(ع) براي وحدت امّت هزينه نداد
- بايد از تمام امکانات براي تحقق اهداف استفاده کنيم
- بازسازي فرهنگي، مقدّم بر بازسازي فيزيکي و ضروري‌تر است
- انسجام و اتحاد اسلامي
كليه حقوق اين وب سايت متعلق به سازمان تبليغات اسلامي ميباشد