حماسه ايلياد

حماسه ايلياد

نويسنده : هومر

برگرفته از : سيري در بزرگترين كتاب‌هاي جهان

(انتخاب : دفتر معرفي و نقد ادبيات كلاسيك جهان (3

تصويرسازي و گرافيك : علي نامور

ناشر : شركت سهامي كتابهاي جيبي وابسته به انتشارات اميركبير

حماسه ايلياد ، يكي از شاهكارهاي معروف حماسه بشر است . هومر شاعر حماسي تاريخ ( قرن 10 – 8 ق .م ) اين اثر منظوم را قريبه به سه هزارسال قبل نگاشت. اين حماسه با زبان شعر درباره ماجراي دهمين و آخرين سال محاصره شهر باستاني « تروا » و سقوط و انهدام بارويي تسخيرناپذير و فناي قومي دلير و مبارز به شيواترين و زيباترين بيان است. ايلياد سند زنده‌‌اي بر روشنگري و انديشمندي بشر در سه هزار سال قبل است كه نشان مي‌دهد بشر در آنزمان توانايي و قدرت آفرينش هنري را داشته است . ايلياد شامل 24 دفتر و 15681 بيت است .

حادثه ايلياد مربوط به 1184 ق م بر سر زني زيبارو بنام هلن همسر منه لائوس فرمانرواي اسپارت صورت مي‌گيرد. پاريس شاهزاده تروي و فرزند پريام پادشان آن ديار ده سال پيش از آن تاريخ، در سفري كه پنهاني به اسپارت مي كند از غيبت منه لائوس استفاده كرده هلن زيباروي را ربوده به تروي مي‌آورد. منه لائوس هنگام بازگشت به وطن از طريق خدايان از دزيده شدن هلن آگاه مي شود. منه لائوس تمام شهرياران شهر را به كمك خواهي فرامي خواند تا به دشمن حمله كنند . فرمانرواي اين نبرد آگاممنون برادر منه لائوس انتخاب مي شود. نبرد يونانيان و اهالي تروي ده سال طول مي كشد . تروي به خاطر باروهاي بلند و ديوارهاي ستبر، قابل فتح شدن نيست. نواميدي و خستيگي به سپاه يونانيان غلبه مي كند.

در يكي از نبردها منه لائوس در برابر سپاهيان و جنگاوران تروي قرار مي گيرد و توسط هكتور يوناني مجروح مي شود و سپاه يونان با كشتگان بسيار و تحمل زيان‌هاي فراوان به اردوگاه عقب مي‌نشيند. بديسان آشيل تهتمن شكست ناپذير ، از شكست ديگر ياران خود اندوهگين مي شود و علي‌رغم اختلافاتش با آگاممنون آماده نبرد با يويانيان مي‌شود. آشيل نخست دوست ديرين خود پاتراكلوس را به نبرد جنگاور تروي مي فرستد . هكتور شكست مي خورد و در خون خود مي‌غلتد . آشيل كه صحنه كارزار را به ضرر يونانيان مي بيند خود وارد عرصه كارزار مي شود . هكتور رزم آور تروي از يك راز بي اطلاع است و آن اينكه آشيل رويين تن است و هيچ سلاحي به اوز كارگر نيست. پيكار آغاز مي‌شود و سرانجام هكتور به خاك هلاكت مي افتد. سردار پيروزمند يونان در اينجا عملي انجام مي دهد كه خشم خدايان را برمي انگيزد . او قوزك پاي هكتور را سوراخ مي كند ، طنابي از آن مي‌گذراند و سپس جنازه‌اش را به دنبال گردونه‌اش به هر سوي مي‌كشاند. با مرگ هكتور سردار تروي شهر در ماتم فرو مي رود . پريام شاه جنازه فرزند خود را مطالبه مي كند و آشيل پس از دوازده روز جنازه فرزند او را به پدرش تحويل مي دهد.

آنچه در حماسه ايلياد قابل پرسش دارد اينست كه چرا پاريس شاهزاده يوناني قصد مي كند كه هلن را بربايد؟ چرا هلن كه خود ازابتدا خواستگاران زيادي داشته است درخواست پاريس را مي پذيرد؟ و چگونه منه‌لائوس براي يك مساله شخصي مي تواند دلاوران يونان را براي يك جنگ ده ساله با خود همراه كند؟ در پاسخ به اين ق بايد گفت كه حماسه ايلياد در حقيقت نبرد بين ايزدان بوده است. در ايلياد خدايان مانند انسان‌ها ، وظايفي را برعهده داشته اند. هرا و آتنه الهگاني هستند كه دشمن پاريس و زادگاه اويند زيرا پاريس آفروديت را بر آنها ترجيح داده است. آتنه نيز مسئول مرگ هكتور مي باشد چرا كه او پاندوراس را تحريك مي كند كه به پيكاني بر پيكر منه‌لائوس وارد سازد و نبرد را چنان آشفته مي كند كه آشيل ، تهتمن رويين‌تن ، به خشم مي‌آيد و قهرمان تروا را به خون خويش مي‌غلتاند.

بازي و تفريح خدايان در اين ميان ، واقعيتي را به ثبوت مي‌رساند و آن اينكه روشنفكران اقليم ميسين در يونان، در عهدي كه منظومه سراي انديشمند يوناني مي‌زيسته ، پايبند خرافات نبوده و هر چند به وجود ايزدان اعتقاد داشتند اما هراس و وحشتي از آنان نداشتند و بنابر روشن بيني خود ، آنان را تا سرمنزل انسان‌ها پايين مي‌آوردند.

ايلياد بي‌ترديد نقش مهم و انكارناپذير در پرورش ذوق هنرآفرينان يوناني و ديگر شاعران و نمايشنامه‌نويسان و نويسندگان جهان ايفا كرده است.

ايلياد در چاپ اول خود در تيراژ 3000 نسخه و با قيمت 13000 ريال توسط شركت سهامي كتاب‌هاي جيبي وابسته به انتشارات اميركبير به چاپ رسيده است .

يكشنبه 2 آبان 1389 - 15:24

از اين نويسنده يا گزارشگر

*نام:
*ايميل:
نظر شما:

* اختياری