استقلال اقتصادي مؤسسات وابسته به سازمان تبليغات اسلامي در دستور كار قرار گرفت

دومين جلسه «اقتصاد فرهنگ در سازمان تبليغات اسلامي» با سرفصل معرفي فعاليت‌هاي انتشارات سوره مهر و شركت نشر الكترونيك ايران برگزار شد. در اين جلسه آقاي حمزه‌زاده، مديرعامل انتشارات سوره مهر به بيان سياست‌ها و مشكلات سوره مهر در سه دهه گذشته پرداخت و حجت‌الاسلام والمسلمين دكتر خاموشي نيز در راستاي بهبود فعاليت‌هاي سوره مهر نكاتي را يادآور شد. همچنين مقرر شد مؤسسه كتابشهر، خبرگزاري مهر و سايت سازمان تبليغات اسلامي امكانات اطلاع‌رساني خود را هر چه بيشتر متوجه معرفي و رونمايي از آثار مهم اين انتشارات كنند.

خطيبي، مديرعامل نشر الكترونيك ايران، نيز درباره ديد جديد اين شركت كه مبتني بر مديريت تحقيق و توسعه، بازرگاني و اقتصادي در بخش فرهنگي است و نيز فعاليت‌هاي شركت نظير ايجاد وندينگ يا فروش خودكار كتاب با ايده‌ دكتر خاموشي و چگونگي اجراي آن تا به حال مطالبي ارائه كرد.

به گزارشي روابط‌عمومي سازمان تبليغات اسلامي، جلسه دوم «اقتصاد فرهنگ در سازمان تبليغات اسلامي»، چهارشنبه 16 دي ماه، در سالن جلسات دفتر رياست و با حضور رئيس سازمان تبليغات اسلامي، مديران كل و رؤساي مؤسسات وابسته به سازمان برگزار شد.

لازم به ذكر است جلسه اول «اقتصاد فرهنگ در سازمان تبليغات»، 25 مهرماه سال جاري برگزار شد كه در آن جلسه دكتر خاموشي به ارائه توضيحاتي در ارتباط با دليل شكل‌گيري كميته اقتصاد فرهنگ، اشاراتي به وضعيت صنايع فرهنگي در جهان، ارائه نمونه‌اي از آن‌ها و كارهايي كه سازمان تاكنون در راستاي اجراي اقتصاد فرهنگ صورت داده است نظير خريد تجهيزات مدرن و دستگاه چاپ جديد يا تأسيس شركت نشر الكترونيك به طور مشترك با سازمان گسترش صنايع و نوسازي كشور و مواردي از اين دست پرداخت.

در اين جلسه كه با موضوع «آشنايي مديران سازمان تبليغات اسلامي و مؤسسات وابسته در ارتباط با اقتصاد فرهنگ» برگزار شد، حق‌شنو، مديرعامل شركت واژه‌پرداز انديشه، توضيحاتي در ارتباط با تأسيس چاپخانه جديد، خريد دستگاه چاپ و چگونگي نوشتن طرح تجاري براي فعاليت‌ چاپ و تأسيس چاپخانه و خريد دستگاه چاپ توضيحاتي ارائه كرد و پيشنهادهايي نظير راه‌اندازي مركز مطالعاتي مجزا براي كار كردن روي موضوع اقتصاد فرهنگ، راحت كردن راه ورود صنعتگران و اقتصاددانان موفق در حوزه فرهنگي براي ارائه تجربيات خود و كاهش هزينه‌ها به عنوان استراتژي اصلي عنوان كرد.

همچنين مهندس كاظمي، رئيس شركت پويامهر، با اشاره به شكل‌گيري اقتصاد فرهنگ در برنامه سوم توسعه و گسترش يافتن آن در ماده 104 قانون برنامه چهارم توسعه و بيان تعدادي از بندهاي اين ماده پرداخته و پيشنهاد داد كه در جلسه‌اي جداگانه نسبت به توضيح ماده 104 قانون برنامه چهارم توسعه، توضيحاتي ارائه شود.

در پايان جلسه آشنايي مديران سازمان تبليغات اسلامي و مؤسسات وابسته در ارتباط با اقتصاد فرهنگ، آقاي اسماعيلي، مدير عامل خبرگزاري مهر، بيان كرد كه بايد در اين جلسات تلاش شود به ساختاري مشخص در اين زمينه رسيده و مديران مؤسسات بايد به دنبال درآمدزايي در بخش‌هايي از مؤسسات خود كه از آن غافل مانده‌اند باشند.

برگزاري جلسات هر 2 هفته يكبار، دعوت از متخصصين و افراد موفق در زمينه اقتصاد فرهنگ، دعوت از اساتيد جهت آشنايي مديران با نوشتن طرح تجاري و نوشتن طرح تجاري براي فعاليت‌هاي هر يك از مؤسسات حاضر در جلسه، از مصوبات جلسه اول بود.

اقتصاد فرهنگ يك شاخه كاربردي از علم اقتصاد است. حيطه موضوعي اقتصاد فرهنگ را مي‌توان كاربرد اصول، مفاهيم و نظريه‌هاي علم اقتصاد در جهت تبيين و تحليل مسائل اقتصادي بخش فرهنگ و در نهايت ارائه خطي مشي سياسي در جهت بهبود مديريت اقتصادي فعاليت‌هاي فرهنگي دانست. همچنين اقتصاد فرهنگ مي‌تواند به بررسي و تحليل آثار و نقش فعاليت‌هاي فرهنگي در توسعه اقتصادي نيز بپردازد.

رابطه بين فرهنگ و اقتصاد يك رابطه دوسويه است كه از لحاظ تأثير و تأثر به يكديگر بسيار شديد مي‌باشد. مكاتب مختلف و جهان‌بيني‌هاي گوناگون در رابطه با نوع ارتباط بين نظام فرهنگي و نظام اقتصادي و نيز نوع تعميم و تخصيص آن دو نظرات متفاوتي داده‌اند. در جهان‌بيني الهي و بالاخص مكتب اسلام پرواضح است كه اقتصاد زيرمجموعه مفهوم عام فرهنگ مي‌باشد. در مقابل جهان‌بيني مادي كه ارزش‌ها و نيازهاي متافيزيك در آن‌ها جايگاهي ندارد و نظام فرهنگي در آن‌ها زيرمجموعه نظام اقتصادي است.

اما نكته بسيار مهمي كه در اينجا مطرح مي‌شود لزوم تناسب نظامات جامعه با يكديگر مي‌باشد. يعني بايد براي هر نظام اقتصادي خاصي نظام فرهنگي متناسب با آن وجود داشته باشد تا در تعامل با يكديگر دچار مشكل نشوند و به اين ترتيب هر نظام فرهنگي نيز متناسب با ارزش‌ها و نيازهاي خود به نظام اقتصادي خاصي نياز دارد تا بتواند در برخورد با آن نظام اقتصادي حركت رو به رشد خود را براي رسيدن به اهداف فرهنگي خود بدون هيچ مانعي ادامه دهد.

فرهنگ محتوا و مظروف است و نظام‌ها، حكومت‌ها، سازمان‌ها، كالاها و علوم و... ظرف آن، براي انتقال هر محتوايي نياز به اين است كه ظرفي متناسب و سازگار با آن وجود داشته باشد.

محققان حوزه اقتصاد فرهنگ، به بررسي تقاضاي اجتماعي محصولات فرهنگي، تغيير بودجه اختصاص يافته دولت به فرهنگ در اثر نواسات اقتصادي، رشد و گسترش صنايع فرهنگي (مانند مطبوعات، كتاب، فيلم، سينما و تلويزيون) و تحولات سريع فناوري در اين صنايع و نيز بررسي در زمينه سطح، نوع و كارايي يارانه‌هاي تخصيص يافته به بخش‌هاي مختلف نيز توجه نشان داده‌اند، به علاوه رويكرد نهادگرايي در اقتصاد كه ويژگي قراردادي و تاريخي مقوله‌هاي اقتصادي را تبيين كنند. كمك فراواني به تحليل اقتصادي فرهنگ كرده است و اقتصادداناني كه به موضوع فرهنگ توجه نشان داده‌اند با پيگيري تحولات جاري در بخش فرهنگ مانند همگون شدن بين‌المللي برخي محصولات فرهنگي، استفاده از ابزار اقتصادي (مانند تحليل هزنيه، فايده و تجليل تقاضا در بخش‌هاي انتشاراتي) و كوشش در جمع‌آوري اطلاعات فرهنگي براي تحليل اقتصادي، موجب نزديكي اقتصاد فرهنگ به استانداردهاي اقتصاد شده‌اند. در زمينه اقتصاد فرهنگ و هنر در ايران چه در زمينه پژوهش و مطالعه و چه در زمينه تأليف و ترجمه كتاب، كارهاي بسيار اندكي صورت گرفته است. در حالي كه با وجود جديد بودن عرصه اقتصاد فرهنگ، كشورهاي پيشرفته تا حدودي توانسته‌اند به پرورش مباني نظري اين موضوع بپردازند و در زمينه فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري نيز تجارب علمي فراهم آورند اما در ايران اين موضوع هنوز مباحث اوليه نظري خود را مي‌گذراند و با وجود اين كارهاي انگشت‌شماري در اين حيطه انجام شده كه هنوز جايگاه مهمي را در دستگاه‌هاي سياستگذار و برنامه‌ريزي فرهنگي به خود اختصاص نداده است.

در جلسه دوم «اقتصاد فرهنگ در سازمان تبليغات اسلامي» كه با موضوع معرفي فعاليت‌هاي شركت انتشارات سوره مهر و نشر الكترونيك برگزار شد، حجت‌الاسلام والمسلمين خاموشي نكاتي همچون شناسايي منابع و ظرفيت‌هاي مؤسسات به عنوان حداقل اوليه و توجه داشتن به اين هدف كه مؤسساتي بايد حيات خود را در دست گيرند و به عبارت ديگر منتظر دريافت بودجه از منابع مختلف نباشند، را متذكر شد.

رئيس سازمان تبليغات اسلامي در ادامه با اشاره به شركت نشر الكترونيك ايران، دليل تأسيس اين شركت را، به عنوان دومين شركتي كه سازمان از طريق آن در زمينه ارتباط بين صنعت و فرهنگ فعاليت مي‌كند، اجراي اقتصاد در سازمان عنوان كرد. در اين زمينه آقاي خطيبي، مديرعامل نشر الكترونيك ايران در مورد تاريخچه شركت و ديدي كه در گذشته در شركت وجود داشت و ديد جديدي كه مبتني بر مديريت تحقيق و توسعه، بازرگاني و اقتصادي در بخش فرهنگ است و نيز فعاليت‌‌هاي شركت نظير ايجاد وندينگ يا فروش خودكار كتاب با ايده آقاي خاموشي و چگونگي اجراي آن تا به حال، مطالبي ارائه كرد و در اين ميان آقاي نيرومند، رئيس سازمان توسعه سينمايي سوره، با توجه به بحث‌هاي كمي صورت گرفته در زمينه bp نوشته شده براي ايجاد وندينگ به واقع‌گرايانه بودن طرح‌ها و اين كه فرهنگ آن هنوز در ايران وجود ندارد، اشاره داشت. آقاي خطيبي همچنين آمادگي خود را براي ارائه پروژه‌هاي مختلف با توجيه اقتصادي اعلام كرد.

آقاي خاموشي در ادامه با اشاره به انتشارات سوره مهر، به پايين بودن سهم بازار كتاب در ايران اشاره كرد و در زمينه وارد شدن اين انتشارات به زمينه‌هاي خريد و ترويج و قابل هضم بودن كتاب‌هاي سوره، به بيان مطالبي پرداخت.

سوره مهر در سال 87 رشد 120 درصدي داشت، به اين صورت كه در سال 86 در مجموع 296 عنوان كتاب در سوره مهر منتشر شده است كه 203 عنوان تجديد چاپي و 93 عنوان آن چاپ اول هستند. اما در سال 87، 650 عنوان كتاب توسط سوره مهر منتشر شد كه در 505 عنوان تجديد چاپي و 152 عنوان آن چاپ اولي هستند و اين يعني رشدي بيش از دو برابر، اما اين تنها بخشي از عملكرد سوره مهر بوده كه مربوط به رشد كمي آن است.

در اين جلسه، آقاي حمزه‌زاده، مديرعامل انتشارات سوره مهر، با ارائه تاريخچه‌اي مختصر، به سياست‌هاي حاكم بر عرصه چاپ كتاب در دهه 60، مبني بر حمايت از نويسندگان نوقلم، مشكلات مربوط به اجراي اين سياست مثل عدم توزيع مناسب كتاب‌ها و مشكل فروش اشاره كرد و در ارتباط با دهه 70 عنوان كرد: از سال هفتاد به بعد انتشارات سوره مهر با توجه به سياست حوزه هنري مبني بر فعاليت در بخش فيلم توسط مديريت آن زمان از حوزه جدا و در قالب يك شركت با فعاليت جديد آغاز به كار كرد.

در ادامه، در زمينه مشكلات انتشارات طي دهه 70 مبني بر عدم تمايل به چاپ كتاب‌هاي نويسندگان و بوجودآمدن ديد منفي نسبت به انتشارات سوره مطالبي بيان شد. حمزه‌زاده، در شروع كار مديريت جديد انتشارات سوره مهر در سال 81 و فعاليت بخش بازرگاني عنوان كرد: انتشارات با مسائلي چون عدم گسترده بودن شبكه‌هاي فروشگاهي، عدم ساماندهي مطلوب كتابفروشي‌ها و عدم اطلاع‌رساني مناسب مواجه بود.

مديرعامل انتشارات سوره مهر در مورد فعاليت انتشارات از سال 81 به بعد و بهبود تصوير انتشارات از ديد نويسندگان، فعاليت بخش بين‌الملل انتشارات سوره مهر در زمينه ترجمه كتاب و رمان به زبان‌هاي اردو- انگليسي- تركي و عربي و هدف انتشارات مبني بر جذب بازارهاي كشورهاي فارسي زبان، توضيحاتي ارائه داد.

دليل جهش عمده‌ فروش انتشارات طي سال 86 تا 88 و برنامه‌هاي حفظ روند افزايشي فعلي از مباحثي بود كه مديرعامل خبرگزاري مهر، آقاي اسماعيلي در اين جلسه جويا شد.

همچنين مهندس كاظمي، مديرعامل مؤسسه پويامهر، با اشاره بر فعاليت‌ انتشارات سوره مهر و بازاريابي كتاب در تمامي حوزه‌هاي 6‌گانه كشورهاي اسلامي و نيز عدم وارد شدن برند حلال در زمينه محصولات فرهنگي، پيشنهاد اعتباري را براي اقدام به عرصه توزيع كتاب بر اين اساس را داد و دو سؤال مبني بر اينكه چه برنامه‌هايي انتشارات سوره مهر براي تنوع موضوعي و تنوع مخاطبين كتاب‌ها داشته است، پرسيد.

مديرعامل انتشارات سوره مهر در پاسخ به سؤالات مطرح شده توسط حضار جلسه، با اشاره به عملكرد برتر سوره مهر در تيراژ و توليد نسبت به ساير مجموعه‌هاي فعال در نشر كتاب و انجام همزمان كارهاي وزيتوري، توزيع و فروش افراد شاغل در انتشارات، كاهش هزينه‌هاي جاري شركت و همچنين عدم وجود گروه‌هاي آموزشي براي فروش كتاب توضيحاتي ارائه كرد.

در پاسخ به سؤال آقاي كاظمي، حمزه‌زاده به داشتن فعاليت‌ در حوزه هنر و ادبيات و وجود 10 شاخه در حوزه پژوهش و ممنوعيت ورود به بعضي از حوزه‌ها، مثل متون كهن اشاره كرد.

روشن، رئيس دانشگاه سوره، نيز در اين جلسه پيشنهاد داد كه از اين بحث‌ها، تكاليفي براي هر يك از مؤسسات استخراج شود و تحليل ارائه شود كه دليل افزايش فروش انتشارات سوره مهر مبني بر اين كه روند افزايشي موجود به دليل افزايش قيمت مواد اوليه در نتيجه تورم بوده يا تعداد كتاب‌ها افزايش يافته است. همچنين پيشنهاد داد كه وضعيت فروش شركت را بدون در نظر گرفتن 10 كتاب اول پرفروش بررسي كرده و با حالتي كه اين كتاب‌ها در فروش ذكر شده‌اند مقايسه شود.

حمزه‌زاده در پاسخ به سؤال آقاي روشن، با اشاره به فروش 5/2 برابري شركت نسبت به سال قبل و اينكه افزايش قيمت پشت جلد تأثيري روي تحليل‌هاي فروش شركت نداشته و افزايش فروش طي سال 86 تا 88، نتيجه يك جريان مستمر است به بيان مطالبي پرداخت.

اما در راستاي افزايش فعاليت كمي، معرفي و ايجاد بازار قوي‌تر براي كتاب‌هاي منتشره سوره مهر، آقاي شفيق، مديرعامل كتابشهر، آمادگي خود را براي در اختيار گذاشتن ويترين‌هاي «كتابشهر» براي انتشارات سوره مهر اعلام كرد.

اسماعيلي، مديرعامل خبرگزاري مهر نيز با توجه به جايگاه خبرگزاري مهر در بين رسانه‌ها بيان كرد كه اطلاع‌رساني مناسب توسط اين خبرگزاري براي كتاب‌هاي منتشره سوره مهر در حال اجراست و ترجمه رمان و كتاب‌هاي سوره مهر به زبان‌ها اردو- مالايي و اندونزيايي را مفيد دانست.

دكتر خاموشي، پيشنهاد رونمايي مستمر از كتاب‌هاي مهم سوره مهر و همچنين حمايت از اين آثار توسط سايت سازمان تبليغات اسلامي را ارائه كرد.

وي مواردي را نيز در راستاي بهبود فعاليت‌هاي انتشارات سوره مهر و ترويج و فروش آن‌ها يادآور شد از جمله: 1- حذف انبار جدي گرفته شود و ظرفيت‌ چاپخانه‌ها با ميزان انتشارات سوره مهر تطبيق داده شود. 2- گسترش دامنه ترويج در شركت از طريق تهيه گزارشات- تراكت و بسته‌هاي كتاب براي هر يك از اعضا من‌جمله برگزاري نمايشگاه سيار در كليه مدارس صدرا و تجهيز كتابخانه‌هاي آن به كتاب‌هاي منتشره سوره مهر در زمينه انقلاب اسلامي 3- دانشگاه ها به عنوان هدف از طريق بحث با اتحاديه‌هاي دانشجويي در مورد كتاب‌هاي انتشارات سوره مهر در نظر گرفته شود. 4- هيأت‌هاي مذهبي نسبت به كتب منتشره انتشارات سوره مهر آگاهي داشته باشد. 5- نبايد به اين جمله كه ما بهترين كيفيت را داريم بسنده كنيم، بلكه بايد كيفيت كتب چاپ شده به طور مستمر بهبود يافته و در زمينه طراحي‌هاي كتاب هم مطابق با ذائقه مخاطب فعاليت شود. 6- جذب نويسندگان جديد 7- ايجاد يك شناسنامه و هويت براي هر يك از گروه‌هاي مخاطب من جمله دانش‌آموزان، زنان و... 8- استفاده از ظرفيت‌ صدا و سيما (بر اساس ملاقات‌هاي حضوري آقاي خاموشي با آقاي ضرغامي در اين زمينه با صدا و سيما توافقاتي شفاهي صورت گرفته است.) 9- استفاده از ظرفيت تبيان در عرصه فناوري (از طريق اختصاص دادن بخشي در سايت تبيان براي تبليغ دائمي كتب چاپ شده سوره مهر و بالا بردن ظرفيت سايت سازمان تبليغات اسلامي در مورد كتاب‌هاي منتشره سوره مهر) 10- يافتن بازار هدف در زمينه‌ رمان (مثل كشور روسيه) و ورود به بازارهاي كشورهاي اطراف مثل تركيه 11- تشكيل كميته‌هاي 2 و 3 نفره با حضور متخصصين تهيه‌كننده bp در زمينه كارهاي تئوريك، تجارب و بازاريابي كتاب 12- تعيين اهداف بالاتر در تعداد تيراژ كتاب در سال نسبت به تيراژ فعلي 13- براي افزايش ظرفيت چاپ، شركت مناقصه‌اي را بين چاپخانه‌ها براي دادن امتياز چاپ كتب براي دستيابي به كيفيت بالا و هزينه‌هاي كمتر برگزار كند.

جلسه دوم اقتصاد فرهنگ در سازمان تبليغات اسلامي با مصوباتي شامل انجام اقدامات لازم بين انتشارات سوره مهر و كتابشهر مبني بر استفاده از ويترين‌هاي اين مؤسسه، انجام اقدامات لازم بين خبرگزاري مهر و سوره مهر مبني بر انجام رونمايي خبري از كتاب‌هاي منتشره به صورت مستمر در خبرگزاري مهر و سوره مهر مبني بر انجام رونمايي خبري از كتاب‌هاي منتشره به صورت مستمر در خبرگزاري مهر، ايجاد بخشي در سايت سازمان تبليغات اسلامي و تبيان براي تبليغ كتاب‌هاي انتشارات سوره مهر و برگزاري مناقصات بين چاپخانه‌ها براي چاپ كتاب‌هاي سوره مهر در راستاي دستيابي به كيفيت بالا و هزينه‌هاي پايين چاپ.

دستور جلسه بعد نيز، ادامه توضيحات در مورد فعاليت‌هاي شركت نشر الكترونيك ايران و معرفي فعاليت‌هاي مؤسسه تسنيم نور و چاپ و نشر بين‌الملل اعلام شد.

دوشنبه 19 بهمن 1388 - 14:21

از اين نويسنده يا گزارشگر

*نام:
*ايميل:
نظر شما:

* اختياری